Στο εξώφυλλο απεικονίζεται η μάχη του Hastings σε πίνακα του Francois Hippolyte Debon

Γράφει ο Χείλων

Ο όρος Νορμανδική κατάκτηση αφορά στην κατάκτηση της Αγγλίας από τον Γουίλιαμ δούκα της Νορμανδίας και κατόπιν βασιλέα Γουίλιαμ Ι. 

Στο λόφο Σένλακ/Senlac κοντά στο Χέιστιγκς/Hastings, ο δούκας της Νορμανδίας Γουίλιαμ, διεκδικώντας τον Αγγλικό θρόνο αντιμετώπισε σε μάχη τον Χάρολντ II, βασιλέα της Αγγλίας (υπήρξε ο τελευταίος ορθόδοξος βασιλέας της Αγγλίας). Καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας οι Νορμανδοί ιππότες επιτίθεντο συνεχώς κατά της Αγγλοσαξονικής φάλαγγας και μέχρι το σούρουπο ο Χάρολντ ήταν νεκρός και η Αγγλοσαξονική αντίσταση είχε καταρρεύσει.

Η νίκη του Γουίλιαμ στη μάχη του Χέιστιγκς, στις 14 Οκτωβρίου 1066 ολοκλήρωσε ουσιαστικά την κατάκτηση και θεωρείται ως ορόσημο και «αρχή της Αγγλικής ιστορίας». Ένας από τους παράγοντες που διευκόλυνε την κατάκτηση των Νορμανδών υπήρξε η εισβολή των Βίκινγκς στη βόρεια Αγγλίας από τον Χάραλντ ΙΙΙ της Νορβηγίας τον Σεπτέμβριο του 1066 καθότι δεν επέτρεψε στην Αγγλία να συγκεντρώσει αρκετό στρατό για να αποκρούσει τον νέο εχθρό.

Επιπλέον η Νορμανδική επιρροή είχε «ήδη εισβάλλει» πολιτιστικά και πολιτικά στην Αγγλία πριν από το 1066. Να σημειωθεί ότι η κατάκτηση της Ουαλίας από τους Νορμανδούς πραγματοποιήθηκε αποσπασματικά και ολοκληρώθηκε το 1282, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Εδουάρδου I. Ο ίδιος βασιλιάς αν και υπέταξε την Σκωτία, δεν την κατέκτησε πραγματικά, καθώς αυτή απέκτησε εκ νέου τοπική κυριαρχία, και παρέμεινε ανεξάρτητο βασίλειο μέχρι το 1707 διατηρώντας μάλιστα ξεχωριστή μοναρχία μέχρι το 1603.

Οι Νορμανδοί κατακτητές εισήγαγαν τα Γαλλικά ως κυρίαρχη γλώσσα στην Αγγλία, εκτοπίζοντας τα Αγγλικά για σχεδόν 300 χρόνια. Η Αγγλία παρέμεινε πολιτιστικά και οικονομικά στάσιμη για σχεδόν 150 χρόνια. Οι περισσότεροι βασιλείς δεν διέμεναν για μεγάλο χρονικό διάστημα στην Αγγλία, προτιμώντας να διοικούν από Γαλλικές πόλεις, όπως η Ρουέν, επικεντρώνοντας την προσοχή τους στις πιο προσοδοφόρες Γαλλικές επαρχίες. Η χώρα παραμένει μία ασήμαντη προσάρτηση της Νορμανδικής έκτασης και αργότερα ως φέουδο της αυτοκρατορίας των Ανδεγαυών (Angevin) του βασιλέα Ερρίκου II.

Ωστόσο το 1204, ο Γάλλος βασιλέας Φίλιππος ΙΙ κατέλαβε όλα τα εδάφη των Νορμανδικών και Ανδεγαυικών κατακτήσεων στη Γαλλία, εκτός της Γασκώνης. Αυτό θα οδηγήσει αργότερα στον Εκατονταετή πόλεμο όταν οι Άγγλοι βασιλείς προσπάθησαν να ανακτήσουν τα εδάφη τους στη Γαλλία.

Οι κατακτητές παρέμειναν διαχωρισμένοι εθνικά από το γηγενή πληθυσμό της Αγγλίας, αλλά μετά το 1348, όταν πανδημία πανώλης (Μαύρος Θάνατος) εξόντωσε σημαντικό αριθμό της Αγγλικής αριστοκρατίας, οι δύο εθνότητες συγχωνεύθηκαν.

Ο σημαντικότερος θύλακας αντίστασης ήταν η «νήσος» Ίλι/Ely» της οποίας οι φυσικές άμυνες (βαλτώδεις εκτάσεις, δυσπρόσιτη περιοχή) έγιναν αντικείμενο εκμετάλλευσης από τον αρχηγό των Σαξώνων Χέργουορντ/Hereward.

Μετά από πολλές περιπέτειες, όπως την λεηλασία της μονής στο Πίτερμπρο/Peterborough, την οποία πραγματοποίησε ο Χέργουορντ προκειμένου να προλάβει τον Νορμανδό ηγούμενο Τέρολντ/Turold, πήγε στο Ίλι και ανέλαβε την γενική διοίκηση των Σαξώνων οι οποίοι αψήφησαν τους Νορμανδούς.

Ο Γουίλιαμ είχε στρατοπεδεύσει με τον στρατό του στο Μπράντον, αλλά ήταν αδύνατον να βρει διέξοδο μέσω των βάλτων, διαπιστώνοντας ότι δεν θα μπορούσε να κάνει μια επιτυχημένη επίθεση κατά του Ely από την κατεύθυνση του Μπράντον. Ο Γουίλιαμ μετακίνησε στο στρατό του στο Κέιμπριτζ και προσπάθησε να αποκτήσει πρόσβαση στο Ίλι μέσω των διαδρόμων Στάντνι/Stuntney, Λίτλ Θέτφορντ/Little Thetford και Άλμπρεθ/Aldreth αλλά εμποδιζόταν από τον Χέργουορντ και τους οπαδούς του.

Λόγω της μεγάλης απόστασης από το Ίλι oι Νορμανδοί έπρεπε να κατασκευάσουν ξύλινες σχεδίες προκειμένου να πραγματοποιήσουν μια πλήρη επίθεση κατά του οικισμού. Εν τω μεταξύ ο Χέργουορντ εργαζόταν με σκοπό την παγίδευση των γεφυρών και σχεδίων με εκρηκτικά.

Όταν τελικά οι γέφυρες ήταν έτοιμες για την επίθεση, ο Χέργουορντ τις πυρπόλησε, όμως οι μοναχοί του Ίλι δεν ήταν σε πλήρη συμφωνία με τον Χέργουορντ και εν τω μεταξύ ο Γουίλιαμ είχε αποκτήσει πρόσβαση μέσω πληροφοριών που του έδιδαν οι μοναχοί. Τελικά η απόπειρα δολιοφθοράς απέτυχε και ο Χέργουορντ δραπέτευσε, αλλά παρά την «συνεργασία» ο Γουίλιαμ επέβαλλε βαριά ποινή στους μοναχούς και τον ηγούμενο της Ίλι.

Λέγεται ότι προκειμένου να ικανοποιήσουν τον Γουίλιαμ οι μοναχοί έπρεπε να λιώσουν ή να πωλήσουν σχεδόν όλα τα αντικείμενα χρυσού και αργύρου στην εκκλησία, συμπεριλαμβανομένων σταυρών, βωμών, ιερών, δισκοπότηρων, δισκαρίων, κυπέλλων και πάνω απ’ όλα την εικόνα της Παναγίας «να κάθεται με το θείο βρέφος σε θρόνο» μια θαυμάσια εργασία του ηγούμενου Έλσιν/Elsin (πέθανε το 1016) καθώς και τέσσερις ξύλινες φιγούρες των Παρθένων εμπλουτισμένες με χρυσό – ασήμι και πολύτιμους λίθους.

Πηγές

Ann Williams: «The English and the Norman Conquest».  Boydell Press  2000

Peter Marren :. «1066-The Battles of York, Stamford Bridge & Hastings». Battleground Britain 2004