Την 8η Οκτωβρίου 1822, ο Οθωμανικός στόλος απέπλευσε από την Κρήτη για να επιστρέψει στην Κωνσταντινούπολη. Περνώντας ανάμεσα από τα νησιά των Κυκλάδων αγκυροβόλησε στο λιμάνι της Σύρου, όπου οι Έλληνες καθολικοί κάτοικοι έσπευσαν να προσκυνήσουν, απορρίπτοντας την πρόταση των Ορθοδόξων συμπολιτών τους να πολεμήσουν τον κοινό εχθρό. Την ίδια ημέρα δύο Αλγερινά μπρίκια προχώρησαν με αργό ρυθμό προς την παραλία της Μυκόνου. Εκεί όμως δεν υπήρχαν Φραγκεμένοι Έλληνες, αλλά Έλληνες πού κράτησαν την Ορθόδοξη πίστη τους στο πέρασμα των αιώνων και ήσαν αποφασισμένοι να πολεμήσουν τον Αγαρηνό. Στη Μύκονο υπήρχε και η Μαντώ Μαυρογένους.

Γεννήθηκε στην Δημητσάνα το 1745, ήταν γιός του Ιωάννη Αγγελόπουλου και της Ασημίνας Παναγιωτοπούλου και κατά την βάπτιση του εδόθη το όνομα Γεώργιος.

Τα πρώτα μαθήματα τα διδάχθηκε στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Κατόπιν μετέβη στην Αθήνα μαζί με τον ιερομόναχο Αθανάσιο ο οποίος κατήγετο από την Δημητσάνα. Εκεί παρέμεινε περίπου 2 έτη μαθητευόμενος του διακεκριμένου παιδαγωγού Δημητρίου. Μετά το πέρας των σπουδών του μετέβη στην Σμύρνη όπου χειροτονήθηκε διάκονος, μετονομασθείς σε Γρηγόριο, ενώ ταυτόχρονα εξακολουθούσε να φοιτά στην Ευαγγελική σχολή Σμύρνης.

Το 1782 οι αρετές και το έργο του τον ανέδειξαν στον Μητροπολιτικό θρόνο, από τον οποίο επί δεκατρία έτη διέχεε την ειρήνη και την ομόνοια, διδάσκοντας πόσα ευεργετήματα χορηγούν οι εν λόγω αρετές στην κοινωνία.

Ο δαφνοστεφανωμένος ήρωας του 1821 Στάϊκος Σταϊκόπουλος, «ο φουντοθειάφης» όπως τον αποκαλούσε η ηρωική Μπουμπουλίνα, γεννήθηκε στη Ζάτουνα το 1801. Μαζί με τον πατέρα του και τα αδέλφια του Αθανάσιο και Κωνσταντή, εμπορεύονταν και επεξεργάζονταν δέρματα.

Το 1818 μεταβαίνει στην Ύδρα, όπου και εκεί ασκεί το ίδιο επάγγελμα. Από τον Δημητσανίτη Νικόλαο Σπηλιωτόπουλο μυήθηκε στη Φιλική Εταιρία και στη μονή Μπίκου από τον ηγούμενό της Παχούμιο, ορκίστηκε να μάχεται υπέρ Πίστεως και Πατρίδος πλημμυρισμένος από δέος για τον ιερό σκοπό. Έτσι, ονομάστηκε «Βλάμης», αφιερωμένος και «Συστημένος», που πάει να πει στρατιωτικό μέλος, γνώστης του μυστικού σκοπού, έτοιμος για κάθε προσταγή, όταν θα δοθεί το σύνθημα της μεγάλης εξέγερσης του γένους. Μαζί με τον Σπηλιωτόπουλο, το 1821 έφθασε από την Ύδρα στο Άργος φέρνοντας μαζί του αρκετά πολεμοφόδια καθώς και διάφορα άλλα αναγκαία για την Επανάσταση που μόλις άρχιζε. Στο Άργος, έκανε το πρώτο δικό του Στρατιωτικό Σώμα από συμπατριώτες του Ζατουνίτες, εφοδιάζοντάς τους πρώτα με ρόπαλα, με σούβλες και καλάμια, μέχρι που έλαβε όπλα από τις πρώτες μάχες του με τον κατακτητή πολιορκώντας τον. Μαζί του είχε τους Ζατουνίτες Γεώργιο Αντωνόπουλο (έμπιστος και γραμματικός του), τον Β. Βερροιόπουλο, τον Πάϊκο Δημητρόπουλο, τον Ηλία Ηλιόπουλο, τον Ρέγγο, τον Νικήτα Κάζαγκλη, τον Γεώργιο Λαγάνη, τον Γιώργο Μητρόπουλο, τον αδελφό του Θανάση και τα ανίψια του Άγγελο (γιό του Θανάση), και Γιωργάκη (γιό της αδελφής του Κωνσταντίνας), τον οποίο έβαλε μπαϊρακτάρη του (σημαιοφόρο).

Ὁ Περικλῆς Γιαννόπουλος γεννήθηκε στὴν Πάτρα τὸ 1871 καὶ ἐτέλεσε τὴν ἡρωική του ἔξοδο ἀπὸ τὴν ζωὴ στὴν θάλασσα τοῦ Σκαραμαγκᾶ τὴν Μεγάλη Πέμπτη, 8 Ἀπριλίου 1910. Ἦταν γιὸς τοῦ Ἰωάννη καὶ τῆς Εὐδοκίας Θεοφράστου Χαιρέτη. Καταγόταν δηλαδὴ ἀπὸ τὴν ἀρχοντικὴ κρητική, βυζαντινῆς καταγωγῆς, οἰκογένεια Χαιρέτη, τῆς ὁποίας μέλη εἶχαν ἐγκατασταθεῖ στὴν Πάτρα. Ἔτσι ἐπηρεάστηκε ἰδιαίτερα ἀπὸ τὶς ἑλληνοκεντρικὲς ἰδέες τοῦ θείου τῆς μητέρας του, Ἐμμανουὴλ Χαιρέτη.

Η Ανεξάρτητη Μεραρχία έφθασε στη Μικρά Ασία καθυστερημένα. Είχε συγκροτηθεί στη Θράκη τον Ιούλιο του 1921 για να συμμετάσχει στην κατάληψη της Κωνσταντινουπόλεως. Πρώτος διοικητής ήταν ο Υποστράτηγος Γεώργιος Λεοναρδόπουλος. Τόν Αυγουστο του 1922, διοικητής της ήταν ο Δημήτριος Θεοτόκης, μέ επιτελικούς αξιωματικούς τούς διοικητές των συνταγμάτων της, Κωνσταντίνου Ιωάννη, Τσίπουρα Ν., Κολομβότσο Ν. καί Μαυρογένους Σ. Η επίθεση των Τούρκων στη περιοχή του Αφιόν την βρήκε να κατέχει τον τομέα του Σεϊντή Γαζή – Ακ Ιν. Η Μεραρχία πήρε διαταγή να σπεύσει για βοήθεια του Α’ Σώματος, που σφάδαζε, ήδη, βαριά πληγωμένο. Ή κίνηση της Μεραρχίας άρχισε στις 16 Αυγούστου κι αμέσως τα τμήματα της αντιμετώπισαν σφοδρή αντίσταση.

Τό πρωϊνό της 18ης Αυγούστου, η Ανεξάρτητος Μεραρχία ξεκίνησε από το Σιδηροδρομικό Σταθμό Αλαγιούντ, με κατεύθυνση την Κιουτάχεια. Ωστόσο, μετά από μια πορεία 4 χιλιομέτρων η Μεραρχία στράφηκε προς νότον, ακολουθώντας την αμαξιτή οδό παραπλεύρως της κοίτης του ποταμού Γύμαρη, ο οποίος βρίσκεται μέσα σε ένα φαράγγι μήκους 18 χιλιομέτρων. Ο Γύμαρης είναι παραπόταμος του Σαγγάριου ποταμού. Εκεί σέ μία στενωπό, η Μεραρχία συνάντησε τά παραμορφωμένα από τά βασανιστήρια καί πολλές φορές ανασκολοπισμένα πτώματα Ελλήνων στρατιωτών. Ηταν οι στρατιώτες του 32ου Συντάγματος τό οποίο είχε εγκαταλείψει ο διοικητής του Π. Σπυρόπουλος, αφήνοντας τούς Ευζώνους του στή μοίρα τους. Ο Σπυρόπουλος ήταν από τίς περιπτώσεις εκείνων των ανίκανων αξιωματικών, ο οποίος είχε προαχθεί από λοχαγός σε αντισυνταγματάρχη μόνο καί μόνο εξαιτίας των πολιτικών του φρονημάτων. Η εκδίωξη άξιων αξιωματικών από τόν Γούναρη, καί η αντικατάστασή του μέ ανίκανους, έφερε τήν καταστροφή στην Μικρά Ασία καί τόν χαμό χιλιάδων στρατιωτών μας.

Ο πρωθυπουργός Δημήτριος Γούναρης σε μία απέλπιδα προσπάθεια εξεύρεσης βοήθειας, κυρίως οικονομικής, γιά τήν λύση του μικρασιατικού προβλήματος διέτρεχε τίς ευρωπαϊκές πόλεις. Από τό Λονδίνο μετέβη στήν Ρώμη καί από εκεί στίς Κάννες, όπου είχαν συγκεντρωθεί οι αντιπρόσωποι των τριών Δυνάμεων της Entente (Αντάντ). Όλες οι συναντήσεις απέβησαν άκαρπες.

«Αγαπητοί φίλοι, περίμενα πρώτα να τελειώσει ο εορτασμός που προβλέπεται και ύστερα να ‘ρθω σ’ επαφή μαζί σας. Το έκανα διότι ήθελα να νιώθω ξένοιαστος και ξεκούραστος.

Η Πηνελόπη Δέλτα γεννήθηκε το 1874 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου κι ήταν το τρίτο παιδί του Εμμανουήλ Μπενάκη και της Βιργινίας Χωρέμη. Είχε δύο μεγαλύτερα αδέλφια, την Αλεξάνδρα και τον Αντώνη, τον γνωστό «Τρελαντώνη» του ομώνυμου βιβλίου της. Μετά τη γέννηση της Πηνελόπης ακολούθησαν άλλα τρία παιδιά, ο Κωνσταντίνος (που πέθανε σε ηλικία 2 χρόνων), ο Αλέξανδρος και η Αργίνη.

Ένα από τα έθιμα των ημερών του Πάσχα που διαδραματίζεται σε πολλές περιοχές του τόπου μας είναι «οι Λαζαρίνες». Το έθιμο έχει διπλό χαρακτήρα, είναι αφιερωμένο στην ανάσταση του Λαζάρου και ταυτόχρονα στην Άνοιξη. Στον διπλό εορτασμό η συμμετοχή των νέων είναι καθολική και γι’ αυτό το λόγο ονομάζονται οι μεν νέοι Λάζαροι, οι δε νέες Λαζαρίνες. Σε κάθε περιοχή το έθιμο διαφέρει………αλλού τραγουδούν μονάχα τα κορίτσια, αλλού οι κοπέλες που ετοιμάζονταν για παντρειά, σε άλλα μέρη ομάδες αγοριών. Όσο για το ομοίωμα του Λαζάρου που κρατούν τα παιδιά, αλλού είναι πάνινο κουκλάκι, αλλού έχει τη μορφή τσολιά (Κόρινθος), σε άλλες περιοχές αντιστοιχεί σε ένα σταυρό, ένα στεφάνι ή ακόμα και μια τρυπητή κουτάλα (Σκύρος) ή μια σκούπα (Ξάνθη) ντυμένη με λουλούδια. Σε χωριά της Ηπείρου, από την άλλη, τ’ αγόρια τραγουδούν μασκαρεμένα κρατώντας κουδούνια και γιαταγάνια, ενώ στην Κύπρο γίνεται κανονική αναπαράσταση με ένα από τα παιδιά της ομάδας να παριστάνει το Λάζαρο στολισμένο με κίτρινα άνθη. Πρόκειται λοιπόν για έθιμο που αναβιώνει σε όλη την Ελληνική γη, με εντυπωσιακές ιδιαιτερότητες – παραλλαγές σε κάθε τόπο.

O Αλέξανδρος Υψηλάντης υπήρξε λόγιος, στρατηγός και διετέλεσε αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας. Γεννήθηκε το 1792 στην Κωνσταντινούπολη και ήταν υιός του Κωνσταντίνου Υψηλάντη, ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας και γόνου εύπορης και ισχυρής Φαναριώτικης οικογένειας. Το 1810 κατατάχτηκε με το βαθμό του ανθυπίλαρχου στο σώμα εφίππων σωματοφυλάκων του Τσάρου Αλέξανδρου Α΄ της Ρωσίας. Διακρίθηκε στους πολέμους κατά του Ναπολέοντα, όπου στη μάχη της Δρέσδης, έχασε το δεξί του χέρι.

Ὁ καθρέπτης κάθε λαοῦ εἶνε ἡ Ἱστορία του. Ὁ κάθε λαὸς ἀπὸ τὴν Ἱστορίαν καὶ ἀπὸ τὰ βιβλία ποὺ γράφουν δι᾿ αὐτὸν ἰδικοί του καὶ ξένοι συγγραφεῖς, σχηματίζει τὴν ἰδέαν του διὰ τὸν ἑαυτόν του, ἀπαράλλακτα ὅπως ὁ κάθε ἄνθρωπος γνωρίζει τὸ ἐξωτερικόν του ἀπὸ τὸν καθρέπτην. Καὶ ἀπαράλλακτα ὅπως ὁ κάθε ἄνθρωπος γνωρίζει πῶς εἶνε τὸ ἐξωτερικόν του, χωρὶς νὰ ἔχῃ ἀνάγκην ὅλην τὴν ὥραν, νὰ κυττάζεται εἰς τὸν καθρέπτην διὰ νὰ ἰδῇ ἂν ἔχῃ μαῦρα ἢ ξανθιὰ μαλλιά, τὸ ἴδιον δὲν αἰσθάνεται τὴν ἀνάγκην νὰ κυττάζεται κάθε ἡμέραν εἰς τὴν Ἱστορίαν, διὰ νὰ ἰδῇ τὸ ἐθνικόν του Ἐγώ. Ἔχει τὴν ἰδέαν του σχηματισμένην.