Πίνακας του Guy LaBree για την μάχη της λίμνης Okeechobee. Αντίτυπο του έργου βρίσκεται στη συλλογή του μουσείου Ah-Tah-Thi-Ki_http://seminoletribune.org/battle-okeechobee/

© copyright μετάφραση επιμέλεια: Χείλων

Τα Χριστούγεννα του 1837, κατά την διάρκεια του 2^ου Πολέμου Seninole, Αφρικανοί και ιθαγενείς που απάρτιζαν το ομώνυμο έθνος, επικράτησαν σε μάχη έναντι υπεράριθμων Αμερικανικών δυνάμεων. Για περισσότερο από μισό αιώνα μαχών στην Φλόριντα, αυτή ήταν η χειρότερη ήττα του Αμερικανικού στρατού, ο οποίος εκείνη την εποχή ήταν η ισχυρότερη στρατιωτική δύναμη της ηπείρου.

Ιστορικό

Κατά την διάρκεια του 17^ου και 18^ου αιώνα η Φλόριντα αποτελούσε Ισπανική αποικία, αλλά η διακυβέρνηση των Ισπανών ήταν τόσο χαλαρή, με αποτέλεσμα να προσελκύει μεγάλο αριθμό πειρατών, τυχοδιωκτών αλλά και σκλάβων προερχόμενων από φυτείες στις πολιτείες Τζόρτζια και Καρολίνα οι οποίοι επιζητούσαν την ελευθερία τους. Επιπλέον οι Ισπανοί αξιωματούχοι της αποικίας προσέφεραν καταφύγιο σε διαφυγόντες από τις Βρετανικές αποικίες.

Όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες απέκτησαν ανεξαρτησία αυξήθηκε η καλλιέργεια φυτών και κατ’ επέκταση η δουλεία, με αποτέλεσμα περισσότεροι σκλάβοι να προσφύγουν στην Φλόριντα αναζητώντας την ελευθερία. Μετά το 1776, οι αντιφρονούντες Ινδιάνοι Seminoles (Σέμινολς) οι οποίοι διασπάστηκαν από τους Creek (Κρίκ) ζήτησαν καταφύγιο στη Φλόριντα. Εκεί έγιναν δεκτοί από τους Αφρικανούς, οι οποίοι τους δίδαξαν παραδοσιακές μεθόδους καλλιέργειας ρυζιού από την Σενεγάμπια και την Σιέρα Λεόνε.

Αφού ενσωμάτωσαν οι Αφρικανοί τους Seminoles οι δύο λαοί σχημάτισαν οικονομική και στρατιωτική συμμαχία. Οι Αμερικανοί δουλέμποροι με τη σειρά τους ήλθαν αντιμέτωποι με τον χειρότερο εφιάλτη τους αφού η Φλόριντα αποτελούσε πλέον τον τόπο που προσέφερε καταφύγιο στους σκλάβους και στρατιωτική βοήθεια για την προάσπιση της ελευθερίας τους.

Οι γαιοκτήμονες απαίτησαν από την Αμερικανική κυβέρνηση στρατιωτική παρέμβαση και μέχρι το 1811 ο Πρόεδρος James Madison ενέκρινε απόρρητες αποστολές σύλληψης σκλάβων στην Ισπανική Φλόριντα. Το 1816, ο στρατηγός Andrew Jackson υποστηριζόμενος από τον Πρόεδρο James Monroe, διέταξε επίθεση προκειμένου να «αποδώσει τους κλεμμένους νέγρους στους νόμιμους ιδιοκτήτες». Αυτή η εισβολή κατέστρεψε το «Fort Negro» στον ποταμό Apalachicola, το οποίο βρισκόταν στο κέντρο μιας περιοχής όπου εκατοντάδες Seminoles και δραπέτες σκλάβοι είχαν χωριά, αγροκτήματα και βοοειδή. Το 1818, ο Jackson εισέβαλε ξανά στη Φλόριντα, συλλαμβάνοντας φυγόδικους δούλους καθώς και ελεύθερους μαύρους άνδρες και γυναίκες, τους οποίους επαναπροώθησε στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Το 1819, η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών αγόρασε την Φλόριντα από την Ισπανία έναντι 5.000.000 $, χωρίς ωστόσο αυτή η αγορά να επιφέρει ειρήνη. Για τις επόμενες τέσσερις δεκαετίες ο Αμερικανικός στρατός συμμετείχε σε τρεις πολέμους μέχρι να υποτάξει τους Ινδιάνους και να τερματίσει την προστασία των φυγόδικων δούλων. Οι εν λόγω πόλεμοι προκάλεσαν την σύλληψη γυναικών και παιδιών ως ομήρους και καταστροφές καλλιεργειών και χωριών.

Ο 2^ος Πόλεμος Seminole (1835-1842) κόστισε την απώλεια 1.500 Αμερικανών στρατιωτών και περισσότερα από 40.000.000 $ στο Αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών, ήτοι οκτώ φορές την αρχική τιμή αγοράς της Φλόριντα. Αυτοί οι πόλεμοι ωστόσο, σηματοδότησαν την μεγαλύτερη και μακροβιότερη εξέγερση σκλάβων στην ιστορία των ΗΠΑ και ανέδειξαν την ισχυρότερη στρατιωτική συμμαχία Αφροαμερικανών και Ινδιάνων στη Βόρεια Αμερική. Από την πλευρά των Seminoles αναδείχθηκαν πολλές στρατιωτικές προσωπικότητες όπως ο Osceola, ο Wild Cat (Άγρια ​​Γάτα) και ο John Horse.

Τον Δεκέμβριο του 1835 οι συγκρούσεις στην Φλόριντα μεταξύ αποίκων των Η.Π.Α και Ινδιάνων Seminole γινόντουσαν ολοένα και περισσότερο βίαιες. Σε μια εξ’ αυτών οι Seminoles σκότωσαν έναν υψηλόβαθμο Ινδιάνο πράκτορα και έναν στρατιωτικό αξιωματούχο των Η.Π.Α και κατόπιν σφαγίασαν μια φάλαγγα στρατιωτών, πυροδοτώντας τον 2^ο πόλεμο (1835-42).

Το 1836 ο στρατηγός Thomas Jesup ορίσθηκε στρατιωτικός διοικητής στην Φλόριντα. Το 1837 σχεδίασε μια μεγάλη εκστρατεία για την καταστολή των Seminoles και τον Νοέμβριο, τέσσερις στρατιωτικές φάλαγγες άρχισαν να αναπτύσσονται στην χερσόνησο. Μια φάλαγγα κινήθηκε προς τα κάτω κατά μήκος του Indian River. Η δεύτερη κινήθηκε νότια κατά μήκος του ποταμού St. Johns. Η τρίτη διέσχισε την Τάμπα στον ποταμό Kissimmee και στη συνέχεια προχώρησε κάτω από το ποτάμι προς τη λίμνη Okeechobee. Η τέταρτη φάλαγγα ανέβηκε στον ποταμό Caloosahatchee. Ο συνταγματάρχης Zachary Taylor ήταν υπεύθυνος για την τρίτη φάλαγγα. Ο Jesup τον διέταξε να εγκαταστήσει έναν σταθμό εφοδίων κοντά στον Peace River. Ο Taylor έκτισε το Fort Gardner (κοντά στη λίμνη Tohopekaliga) στον ποταμό Kissimmee. Στις 19 Δεκεμβρίου, εγκατέλειψε το Fort Gardner με περισσότερους από 1.000 άνδρες, περνώντας από το Kissimmee προς τη λίμνη Okeechobee. Καθώς όμως ορισμένοι Seminoles παραδόθηκαν, αναγκάσθηκε να κτίσει το Fort Basinger αφήνοντας εκεί κρατούμενους, φρουρούς και άρρωστους.

Η μάχη

Ο στρατός του Taylor ο οποίος αποτελείτο από 70 Ινδιάνους Delaware, 180 εθελοντές πολιτοφύλακες από το Missouri και περίπου 800 Αμερικανούς στρατιώτες, αφίχθηκε την ημέρα των Χριστουγέννων του 1837, σε ένα μεγάλο πλάτωμα έχοντας μπροστά του μισό μίλι από βαλτώδες έδαφος. Στην απέναντι πλευρά βρισκόταν η λίμνη Okeechobee, όπου η βλάστηση είχε ύψος σχεδόν δύο μέτρα, ενώ η λάσπη και το νερό είχαν βάθος 3 μέτρα, συνθήκες απαγορευτικές για την χρήση ιππικού. Οι 450 Seminoles και οι σύμμαχοί τους επέλεξαν ως πεδίο σύγκρουσης την συγκεκριμένη τοποθεσία λόγω της γειτνίασης με τους καταυλισμούς και προς τούτο είχαν κόψει το χορτάρι για να έχουν ανοιχτό πεδίο σκόπευσης, ενώ χρησιμοποίησαν τα δέντρα ως μέσο στήριξης των μουσκέτων (πυροβόλα όπλα). Οι ανιχνευτές τους είχαν αναρριχηθεί στις κορυφές των δέντρων για να παρακολουθούν τις κινήσεις των Αμερικανών.

Ο Taylor παρέταξε την πολιτοφυλακή και τους ανιχνευτές στην πρώτη γραμμή ακολουθούμενους από στοίχους του 4^ου και 6^ου συντάγματος πεζικού, ενώ διατήρησε το 1^ο σύνταγμα και το πυροβολικό στα μετόπισθεν.

Περίπου το μεσημέρι, ο Taylor μετέφερε τα στρατεύματά του στο κέντρο του βάλτου. Το σχέδιό του ήταν να πραγματοποιήσει άμεση επίθεση αντί να κυκλώσει τους Ινδιάνους. Όλοι οι άντρες του ήταν πεζοί και όπως αναφέρθηκε στην πρώτη γραμμή ήσαν οι εθελοντές από το Μισσούρι. Μόλις έφτασαν σε απόσταση βολής, οι Ινδιάνοι άνοιξαν πυρ. Η πολιτοφυλακή διασπάστηκε και ο διοικητής τους, συνταγματάρχης Richard Gentry πληγώθηκε θανάσιμα. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Gentry είχε προτείνει στον Taylor πριν την μάχη μια στρατηγική περικύκλωσης την οποία απέρριψε ο Τέιλορ, κατηγορώντας τον ότι φοβόταν μια άμεση αντιπαράθεση. Αυτό πιθανώς ήταν η αιτία που ο Gentry συνέχισε να επιτίθεται στις θέσεις των Seminole, παρόλο που το αρχικό σχέδιο μάχης προέβλεπε την υποχώρηση της πολιτοφυλακής μετά την έναρξη των εχθρικών πυρών και την ανασυγκρότηση πίσω από τις τακτικές στρατιωτικές δυνάμεις.

Αποτέλεσμα των απωλειών που προκλήθηκαν από τις επαναλαμβανόμενες επιθέσεις, ήταν να υποχωρήσει η πολιτοφυλακή πίσω από το βάλτο, όπου όντας αποδιοργανωμένη και χωρίς ηθικό δεν ανασυγκροτήθηκε όπως είχε σχεδιαστεί. Οι μάχες στο γρασίδι ήταν θανατηφόρες για πέντε λόχους του 6^ου συντάγματος πεζικού, αφού σχεδόν όλοι οι αξιωματικοί και οι περισσότεροι βαθμοφόροι σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν. Όταν το υπόλοιπο τμήμα του συντάγματος αποσύρθηκε σε μικρή απόσταση για να ανασυγκροτηθεί, είχαν απομείνει μόνο τέσσερις άνδρες ικανοί για μάχη. Ο διοικητής αντισυνταγματάρχης Alexander R. Thompson, ήταν νεκρός, ενώ ο υπολοχαγός William H.T. Walker, αργότερα στρατηγός στον Συνομοσπονδιακό Στρατό, κατά την διάρκεια της μάχης τραυματίστηκε στο λαιμό, στον ώμο, στο στήθος, στο αριστερό χέρι και πόδι.

Αποτέλεσμα

Μετά από μάχη 2½ ωρών οι απώλειες των Αμερικανών ήσαν 26 νεκροί και 112 τραυματίες, έναντι 11 νεκρών και 14 τραυματιών Seminoles. Η μάχη σταμάτησε προσωρινά την προώθηση των στρατευμάτων του Taylor προς νότο, ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι δεν υπήρξαν αιχμάλωτοι Ινδιάνοι, παρά μόνο 100 πόνυ και 600 βοοειδή. Όταν οι Αμερικανοί επέστρεψαν στο Fort Gardner, ο Taylor ανέφερε ψευδώς στην έκθεσή του: «Οι Ινδιάνοι διασκορπίστηκαν προς όλες τις κατευθύνσεις» και βάσει αυτής της αναφοράς προήχθη σε στρατηγό. Δεκαετίες αργότερα, μετά την συμμετοχή του στον Μεξικανό πόλεμο, εξελέγη ως 12^ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών.

Οι πραγματικοί νικητές, ωστόσο, ήταν οι Ινδιάνοι και οι Αφρικανοί, οι οποίοι διατήρησαν την ελευθερία τους για άλλες δύο δεκαετίες. Χρόνια αργότερα, ο αρχηγός των Seminoles Holata Micco (γνωστός και ως Billy Bowlegs) κατά την διάρκεια επίσημης επίσκεψης στην Ουάσιγκτον και ενώ περιηγείτο στα κτίρια του Καπιτωλίου παρατηρώντας διάφορα αγάλματα και πίνακες, σταμάτησε ξαφνικά μπροστά σε ένα πορτρέτο του Taylor, χαμογέλασε και είπε: «Υπάρχουν πλέον περισσότεροι από τέσσερεις ακμάζοντες Ινδιάνικοι καταυλισμοί Seminoles στην νότια Φλόριντα, ένας από τους οποίους βρίσκεται στην κομητεία Okeechobee».

Βιβλιογραφία – πηγές

Kevin Mulroy _ Freedom on the Border: The Seminole Maroons in Florida, the Indian Territory, Coahuila, and Texas (Lubbock: Texas Tech University Press, 2003).

https://www.britannica.com/event/Battle-of-Lake-Okeechobee