Το Παυλοπέτρι η αρχαιότερη βυθισμένη πόλη, απέναντι από την ομώνυμη παραλία δίπλα στα Βιγκλάφια και απέναντι από την Ελαφόνησο, αναδημιουργήθηκε ψηφιακά, μέσω των δυνατοτήτων της τεχνολογίας. Διαθέτει λιμένα, σπίτια με κήπους, δρόμους και πλατείες, τα οποία συνθέτουν μία πόλη με στοιχεία από τον αστικό τρόπο ζωής. Το σημαντικότερο είναι ότι αναφερόμαστε στην εποχή του Χαλκού……………..το Παυλοπέτρι ήταν μια πόλη με άριστη ρυμοτομία, η οποία περιελάμβανε ένα άψογα κατασκευασμένο οδικό δίκτυο. Ανεξάρτητες και μη οικίες, μέχρι και δύο ορόφων, συνυπήρχαν με δημόσια κτίρια. Αυτό που εντυπωσιάζει είναι το πολύπλοκο σύστημα διαχείρισης του νερού το οποίο σύμφωνα με τα ευρήματα περιελάμβανε κανάλια και υδρορροές. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για την αρχαιότερη βυθισμένη πόλη του κόσμου», δήλωσε ο Δρ. Jon Henderson, καθηγητής υποθαλάσσιας αρχαιολογίας του πανεπιστημίου του Nottingham. Τα ευρήματα που ανακάλυψαν ξεπέρασαν κάθε προσδοκία, καθότι βρέθηκε μια πόλη με κτίρια, πλατείες, δρόμους και μνημεία και επιπλέον στον βυθό βρίσκονται διασκορπισμένα αγγεία της εποχής. Στην ίδια περιοχή εντοπίστηκε μεγάλο κτίριο, μήκους 35 μέτρων, που πιθανόν αποτελούσε έδρα και κατοικία της πολιτικής ηγεσίας της πόλης. Οι επιστήμονες προσπαθούν να βρουν την απάντηση στο ερώτημα γιατί βυθίσθηκε η πόλη. Υπάρχουν τρεις θεωρίες. Η πρώτη είναι ότι ανέβηκε σταδιακά η στάθμη της θάλασσας, η δεύτερη ότι υποχώρησε το έδαφος και η τρίτη ότι βυθίσθηκε από τσουνάμι.

Αρχαιολόγοι ερευνώντας τοπογραφικά την αρχαιότερη βυθισμένη πόλη στον κόσμο ανακάλυψαν κεραμικά που χρονολογούνται στην τελική Νεολιθική εποχή. Η ανακάλυψή τους δείχνει ότι το Παυλοπέτρι, κατοικήθηκε περίπου 5.000 χρόνια πριν – τουλάχιστον 1.200 χρόνια ενωρίτερα από ότι πιστευόταν αρχικά. Αυτά τα αξιόλογα ευρήματα προέκυψαν το 2009 μετά την έναρξη πενταετούς προγράμματος συνεργασίας μεταξύ της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού και του Πανεπιστήμιου του Nottingham.

Ως Μυκηναϊκή πόλη, η περιοχή προσφέρει νέες γνώσεις σχετικά με τη λειτουργία της Μυκηναϊκής κοινωνίας. Το Παυλοπέτρι αποκτά μεγαλύτερη σημασία, δεδομένου ότι ήταν ένας παραθαλάσσιος οικισμός του οποίου οι κάτοικοι ασκούσαν εμπόριο και συναλλαγές σε μακρινές αποστάσεις.

 Η ομάδα προέβη σε λεπτομερή ψηφιακή υποβρύχια έρευνα και μελέτη της δομής των ευρημάτων – ερειπίων που επιστεύετο ότι ανήκαν στη Μυκηναϊκή περίοδο – μεταξύ 1600 – 1000 π.Χ.. Όμως η έρευνα ξεπέρασε όλες τις προσδοκίες τους, καθότι νέες έρευνες απεκάλυψαν άλλα 150 τετραγωνικά μέτρα νέων κτηρίων, καθώς και κεραμικά που υποδηλώνουν ότι η περιοχή είχε κατοικηθεί την Εποχή του Χαλκού – τουλάχιστον από το 2800 π.Χ. έως το 1100 π.Χ..

Η εργασία διεξήχθη από διεπιστημονική ομάδα με επικεφαλής τον κ. Ηλία Σπονδύλη, της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων και τον Δρ Jon Henderson, αρχαιολόγο στο Τμήμα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Nottingham.

Ο Δρ Jon Henderson δήλωσε: «Αυτή η τοποθεσία είναι μοναδική καθότι έχουμε σχεδόν το πλήρες σχέδιο της πόλης, στους κεντρικούς δρόμους και οικιακά κτίρια, αυλές, λαξευτούς τάφους και θρησκευτικά κτίρια, σαφώς ορατά στο βυθό της θάλασσας. Επιπλέον και λόγω του ότι η πόλη διέθετε τοπικό λιμένα, η μελέτη του αρχαιολογικού υλικού που έχει ανακτηθεί θα είναι εξαιρετικά σημαντική από την άποψη της αποκάλυψης του τρόπου διεξαγωγής του θαλάσσιου εμπορίου στην Εποχή του Χαλκού».

Έχουν επίσης βρεθεί περισσότερα από 150 μέτρα νέων κτιρίων, συμπεριλαμβανομένου ενός πυλώνα- κρύπτη……… ο οποίος ίσως είναι το πρώτο δείγμα που έχει ανακαλυφθεί ποτέ στην Ελληνική ηπειρωτική χώρα. Δύο νέοι πέτρινοι κιβωτιόσχημοι τάφοι ανακαλύφθηκαν επίσης παράλληλα με πιθάρια ταφής τα οποία φαίνεται να ανήκουν στη Μέση Εποχή του Χαλκού.

 Πρόκειται για σπάνιο εύρημα και αυτό είναι σημαντικό, διότι ως βυθισμένη περιοχή η οποία ουδέποτε επανακατοικήθηκε αποτελεί μια άριστα διατηρημένη απεικόνιση του παρελθόντος.

Τα κεραμικά ευρήματα αποτελούν ένα πλήρες και εξαιρετικό δείγμα κεραμικής που καλύπτει όλες τις επιμέρους φάσεις από την Τελική Νεολιθική εποχή (μέσα 4ης χιλιετίας π.Χ.) μέχρι το τέλος της Ύστερης Εποχής του Χαλκού (1100 π.Χ.).

 Η ομάδα ενισχύθηκε με τον Δρ Nicholas Flemming, θαλάσσιο γεω-αρχαιολόγο από το Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον, ο οποίος ανακάλυψε το χώρο το 1967 και επέστρεψε το επόμενο έτος με μια ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Cambridge για να πραγματοποιήσει την πρώτη του έρευνα στην βυθισμένη πόλη. Χρησιμοποιώντας μόνο αναπνευστήρες και μετροταινία παρήγαγε ένα λεπτομερές σχέδιο από την προϊστορική πόλη η οποία αποτελείτο από τουλάχιστον 15 διαφορετικά κτίρια, αυλές, δρόμους, δύο θολωτούς και τουλάχιστον 37 κιβωτιόσχημους τάφους. Παρά τις δυνατότητες διεθνούς ενδιαφέροντος στο Παυλοπέτρι ουδεμία περαιτέρω εργασία πραγματοποιήθηκε στο χώρο μέχρι το 2009.

Το 2009 ξεκίνησε μελέτη του χώρου με χρονικό ορίζοντα πέντε ετών με στόχο τον καθορισμό της ιστορίας και ανάπτυξης στο Παυλοπέτρι.

Η όλη προσπάθεια αποτυπώθηκε σε ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ του BBC το οποίο μπορείτε να δείτε παρακάτω σε υψηλή ανάλυση

Μία πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία τεσσάρων χιλιάδων ετών…….Τώρα πλέον το Παυλοπέτρι βυθισμένο λίγα μόλις μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, εκεί, στη Λακωνία του μύθου, των θρύλων και των ανδρείων, είναι ένας ακόμη – ανεξερεύνητος – πολιτιστικός θησαυρός που μας ταξιδεύει στις αρχές της Ιστορίας.

πηγή: http://www.nottingham.ac.uk