εξώφυλλο: Σημαία των Kiowa

© copyright γράφει ο Χείλων

Οι Κάϊοβα είναι φυλή Ινδιάνων της Βόρειας Αμερικής προερχόμενοι από την βόρεια λεκάνη του ποταμού Μισσούρι, οι οποίοι  μετανάστευσαν περί το 1650 νότια στους Black Hills (Μαύρους Λόφους) όπου διαβίωναν ειρηνικά με τους Ινδιάνους Κρόου. Εκείνη την περίοδο οργανώθηκαν σε δέκα ανεξάρτητες ομάδες και αριθμούσαν περίπου 3.000 άτομα.

Απωθούμενοι νότια από τους εισβολείς Σεγιέν, Αράπαχο και Σιού, οι οποίοι με την σειρά τους είχαν εκδιωχθεί από τα εδάφη τους στις μεγάλες λίμνες από τις φυλές Ojibwe (Chippewa) οι Κάϊοβα μετακόμισαν στα εδάφη πέριξ του ποταμού Platte στο Αρκάνσας, το Σίμαρον (Cimarron) τον Καναδά και τον Κόκκινο ποταμό (Red River). Εκεί ήλθαν σε σύγκρουση με τους Κομάντσι (Comanche) οι οποίοι ήδη κατοικούσαν στην περιοχή, αλλά με την διαμεσολάβηση των Ισπανών της Σάντα Φε επήλθε ειρήνευση και το 1807 οι δύο φυλές συμμάχησαν αποδεχόμενες να μοιραστούν την περιοχή.

Oι Κάϊοβα αντιστάθηκαν σθεναρά στην καταπάτηση των Μεγάλων Πεδιάδων από τους λευκούς και πολέμησαν στην μάχη του Adobe Walls (Πλίνθινα Τείχη) εναντίον του Κιτ Κάρσον.

Πολιτισμός – κουλτούρα

Οι Κάϊοβα ανήκαν στην γλωσσική οικογένεια των φυλών Uto-Aztecan οι οποίοι αυτοαποκαλούνταν Kwuda (οι προερχόμενοι από τον άνθρωπο) – ήσαν φημισμένοι κυνηγοί, πολεμιστές και είχαν υιοθετήσει νομαδικό τρόπο ζωής, κατοικώντας σε tepees (τίπις). Ο πόλεμος αποτελούσε βασικό στοιχείο της κουλτούρας των Κάϊοβα, όπως όλων των Ινδιάνων που κατοικούσαν στις Μεγάλες Πεδιάδες, γεγονός που οδήγησε σε συγκρούσεις με γειτονικές φυλές, Ισπανούς, Μεξικανούς και Αμερικανούς. Αργότερα απέκτησαν συμμαχίες με τις νότιες ομάδες των Σεγιέν και Αράπαχο. Τα κρανία των εχθρών τους λαμβάνονταν ως τρόπαια και στις μάχες επιδίδονταν σε βασανιστήρια και φρικαλεότητες προκειμένου να εκφοβίσουν – εξευτελίσουν τους αντιπάλους τους.

Οι Κάϊοβα ήταν επίσης διάσημοι για την καταγραφή των φυλετικών γεγονότων δύο φορές το χρόνο, όπου κάθε καλοκαίρι και χειμώνα από το 1832 έως το 1939, ένας ή περισσότεροι καλλιτέχνες δημιουργούσαν ένα σκίτσο ή σχέδιο που απεικόνιζε τα γεγονότα των τελευταίων έξι μηνών. Στα πρώτα χρόνια αυτής της πρακτικής, τα σχέδια γινόντουσαν σε δέρματα, ενώ αργότερα χρησιμοποιούσαν χαρτί. Στα Εθνικά Ανθρωπολογικά Αρχεία του Ιδρύματος Smithsonian υπάρχουν ορισμένα από αυτά τα εξαιρετικά σχέδια.

Θρησκεία

Η θρησκεία των Κάϊοβα βασίζεται σε μια ιερή δύναμη (dwdw) η οποία υπάρχει σε πνεύματα, αντικείμενα, τόπους ή φυσικά φαινόμενα. Η εν λόγω πνευματική δύναμη κυριαρχεί στο σύμπαν, συμπεριλαμβανομένου του ήλιου, του φεγγαριού και των αστεριών, ενώ στην γη διαπερνά τα βουνά, τα ποτάμια, τα ρέματα, τα φυτά και τα ζώα. Αυτή η δύναμη δεν είναι ούτε καλή ούτε κακή, αλλά βοηθά ή βλάπτει ανάλογα με τον άνθρωπο.

Υπάρχει μια ιεραρχία πνευματικής δύναμης όπου η αντίστοιχη των κυνηγών είναι ισχυρότερη από αυτήν των θηραμάτων, ενώ οι άνωθεν δυνάμεις, όπως του ήλιου, είναι ισχυρότερες από εκείνες των ζώων.

Για τους ανθρώπους, η πνευματική δύναμη μπορεί να επιτευχθεί μέσω οραμάτων. Μέσω της επιτυχούς ολοκλήρωσης του οράματος, ο αναζητητής αποκτά πνευματικό ή κηδεμονικό πνεύμα. Αυτό το ξεχωριστό πνεύμα του δίνει οδηγίες για το πώς να βάφει το πρόσωπο, να τραγουδά τελετουργικά άσματα και να κατασκευάζει φυλαχτά. Παραδοσιακά θεωρείται αδύνατον ένας άνθρωπος να επιτύχει στην ζωή χωρίς να έχει πνεύμα κηδεμόνα.

Η αναζήτηση οραμάτων, που συνήθως γίνεται μόνο από άνδρες, περιλαμβάνει μετάβαση του οραματιστή σε απομονωμένο μέρος και νηστεία, φορώντας μόνο breechclout (ύφασμα που δένεται γύρω από την μέση καλύπτοντας γλουτούς και γεννητικά όργανα) και μοκασίνια. Μπορούσε να φορά δερμάτινο μανδύα από βούβαλο με τα μαλλιά χτενισμένα έξω απ’ αυτόν και να φέρει μαύρη πέτρινη πίπα με μακρύ στέλεχος. Επί τέσσερις ημέρες ο οραματιστής νήστευε, κάπνιζε και προσευχόταν προσπαθώντας να αποκτήσει όραμα.

Οι «επιτυχημένοι» οραματιστές κατείχαν δύναμη που αφορούσε είτε στην θεραπεία είτε στον πόλεμο. Αυτές οι δύο κατηγορίες πνευματικής εξουσίας ήσαν μοναδικές, το οποίο σημαίνει ότι κάποιος θα γινόταν είτε μεγάλος πολεμιστής είτε μεγάλος θεραπευτής. Για εκείνους που ήσαν θεραπευτές, η ζωή ήταν δυσκολότερη καθώς υπήρχαν ευθύνες και περιορισμοί που αφορούσαν στην αποφυγή λήψης ορισμένων ζωικών τροφών όπως αρκούδες, ασπάλακες, ψάρια, ή ζωικά μέρη μυαλού ή μυελού.

Εκείνοι που είχαν πολεμική δύναμη κατασκεύαζαν πολεμικές ασπίδες που συμβόλιζαν την δύναμη που είχαν λάβει μέσω του οράματός τους, οι οποίες μπορούσαν να δοθούν σε γιο ή να πουληθούν σε φίλο.

Για τους Κάϊοβα, τα δέκα ιερά medicine bundles (συλλογή αντικειμένων – εθίμων – δοξασιών) – οι Δέκα Γιαγιάδες – ήσαν πολύ σημαντικά. Ένα από τα καθήκοντα του σαμάνου (ιερέας, κοινώς μάγος της φυλής) ήταν να διευθετεί διαφορές μεταξύ των μελών της φυλής. Οι συλλογές είχαν επίσης την δύναμη να θεραπεύουν ασθένειες. Ο καθένας στην φυλή μπορούσε να κάνει τάμα στα ιερά αντικείμενα και να προσευχηθεί γι’ αυτό. Η επιτυχία στον πόλεμο ήταν παραδοσιακά το πλέον κοινό αίτημα των Κάϊοβα.

Το ενδέκατο bundle ήταν το Taime ή Sun Dance (χορός του Ήλιου) το οποίο αποτελούσε επίκεντρο της ομώνυμης τελετουργίας. Αυτή η συλλογή βρισκόταν στη δυτική πλευρά του καταλύματος Sun Dance όπου συμβόλιζε τις πνευματικές δυνάμεις του ήλιου και μεσολαβούσε μεταξύ του λαού και των πνευματικών δυνάμεων.

Οι τελετουργίες και τελετές της φυλής Κάϊοβα όπως και άλλων πεδινών φυλών, περιλάμβαναν το Vision Quest (αναζήτηση οράματος) την τελετή του Sweat Lodge (σκηνή εφίδρωσης) και την τελετή του Sun Dance (χορός ήλιου). Ο ιερός, τελετουργικός σωλήνας (πίπα) λεγόταν Calumet αφού γεμιζόταν με καπνό εναλλάσσονταν μεταξύ των συμμετεχόντων σε όλες τις ιερές τελετές της φυλής. Το Calumet, χρησιμοποιείτο συχνά για να σφραγίσει μια συνθήκη ειρήνης, εξ ου και ο όρος «Πίπα ειρήνης» για προσευχές σε θρησκευτικές τελετές και σε συμβούλια πολέμου.

Γεωγραφικά στοιχεία

Οι Κάϊοβα ανήκουν στους Ινδιάνους των Μεγάλων Πεδιάδων. Η γεωγραφία της περιοχής στην οποία ζούσαν υπαγόρευε τον τρόπο ζωής και τον πολιτισμό της φυλής. Η περιοχή των μεγάλων πεδιάδων εκτείνεται κυρίως στα κράτη Άϊοβα, Κάνσας, Μινεσότα, Μιζούρι, Νεμπράσκα, Βόρεια και Νότια Ντακότα

Περιοχές φυλής: Οκλαχόμα, Τέξας, Καλιφόρνια και Νέο Μεξικό

Έδαφος: Λιβάδια με ρέματα και ποτάμια

Κλίμα: Ζεστά καλοκαίρια και κρύοι χειμώνες

Πανίδα: Βίσωνες, ελάφια, ορεινοί λέοντες (κούγκαρς) άλκες, αρκούδες, κάστορες, ακανθόχοιροι, αντιλόπες, σκύλοι, αετοί και λύκοι.

Ένδυση – υπόδηση

Οι άντρες το καλοκαίρι φορούσαν breechclout και τον χειμώνα δερμάτινους χιτώνες (πουκάμισα) με κρόσσια και γκέτες, καθώς και κάπες από δέρμα βουβάλου για προστασία από την βροχή και το κρύο. Οι πολεμιστές φορούσαν φτερωτά καπέλα, από φτερά αετού και χάντρες ως σύμβολο γενναιότητας. Οι άνδρες χτένιζαν τα μαλλιά τους σε δύο κοτσίδες και στα μοκασίνια έδεναν μια ουρά ζώου για να σβήνουν τα ίχνη τους.

Ο τύπος των ρούχων που φορούσαν οι γυναίκες της φυλής ήταν φορέματα μέχρι τα γόνατα, γκέτες και ρόμπες βουβάλου για να διατηρούνται ζεστές και στεγνές. Χτένιζαν τα μαλλιά τους σε δύο χοντρές πλεξίδες διακοσμημένες με χάντρες. Τα φορέματα των γυναικών που χρησιμοποιούνταν σε ειδικές περιστάσεις ήσαν περίτεχνα διακοσμημένα με χάντρες και ζωγραφισμένα σύμβολα.

Οι γυναίκες ήσαν υπεύθυνες για την κατασκευή των ρούχων της φυλής. Τα περισσότερα ήταν ραμμένα από μαλακά δέρματα ελαφιού και βουβάλου και διακοσμημένα με ζωγραφιές, βελόνες ακανθόχοιρου ή χάντρες. Τα ρούχα τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες είχαν ζωγραφιές και συνδυάζονταν με στολίδια, περιδέραια και σκουλαρίκια.

Τα Hair Pipe (Αυλοί Μαλλιών) είναι όρος που αφορά σε λεπτές, κοίλες, κυλινδρικές χάντρες που χρησιμοποιούντο ως διακοσμητικά μαλλιών ή περιδέραια, καθώς και στα περίφημα breastplates (θώρακες) που φοριούνταν από αρκετές Ινδιάνικες φυλές των Μεγάλων Πεδιάδων. Τα Hair pipe breastplates κατασκευάζονταν από μακριές χάντρες δεμένες σε κορδόνια από δέρμα προκειμένου να σχηματίσουν τον θώρακα.

Κατοικία

Οι Κάϊοβα όπως και οι περισσότερες φυλές των Μεγάλων Πεδιάδων, ζούσαν σε σκηνές που ονομάζονταν tepees. Τα tepees κατασκευάζονταν από μακρινούς ξύλινους πασάλους που καλύπτονταν με δέρματα ζώων (κυρίως βουβάλου). Η σκηνή είχε σχήμα πυραμίδας, με πτερύγια και ανοίγματα. Η σκηνή είχε στρογγυλή βάση, κωνικό σχήμα και κατέληγε σε μια στενή ανοιχτή οπή στην κορυφή η οποία χρησίμευε για την έξοδο του καπνού. Οι περισσότερες σκηνές είχαν διάμετρο βάσης περίπου 5 μέτρα και εσωτερικά στο κέντρο υπήρχε εστία για θέρμανση και μαγείρεμα. Το tepee ταίριαζε με τον νομαδικό τρόπο ζωής της φυλής καθώς ήταν εύκολο στην τοποθέτηση και αποσυναρμολόγηση.

Γλώσσα

Η γλώσσα Κάϊοβα καλείται Kiowa-Tanoan. Η εν λόγω ονομασία προτάθηκε για πρώτη φορά από τον γλωσσολόγο John P. Harrington το 1910 και καθιερώθηκε οριστικά το 1967. Ο Parker McKenzie ο οποίος γεννήθηκε το 1897 και εργάστηκε με τον Harrington, υπήρξε επιφανής μελετητής της γλώσσας, μαθαίνοντας ο ίδιος Αγγλικά μόνο όταν άρχισε το σχολείο. Συνέχισε να μελετά την ετυμολογία των λέξεων και τον τρόπο που διαμορφώθηκε η γλώσσα της φυλής προκειμένου να ενσωματώσει νέα στοιχεία της πολιτιστικής κουλτούρας. Οι επιστολές του McKenzie βρίσκονται στο Εθνικό Ανθρωπολογικό Αρχείο για την προφορά και γραμματική της γλώσσας Κάϊοβα.

Επιπλέον, οι Κάϊοβα ήταν ένα από τα πολυάριθμα έθνη στις ΗΠΑ, τον Καναδά και το Μεξικό που χρησιμοποιούσαν Νοηματική Γλώσσα, η οποία ξεκίνησε ως εμπορική γλώσσα και κατέληξε αυτόνομη παραμένοντας σε χρήση σε ολόκληρη τη Βόρεια Αμερική.

Τροφή

Το διαιτολόγιο περιλάμβανε κρέας από τα ζώα που υπήρχαν στην περιοχή, όπως βούβαλο, ελάφια, άλκες, αρκούδες και άγρια γαλοπούλα. Η βασική διατροφή τους συμπληρωνόταν με ρίζες και άγρια λαχανικά όπως σπανάκι, γογγύλια και εμπλουτιζόταν με άγρια βότανα καθώς και άγρια μούρα και φρούτα. Όταν υπήρχε έλλειψη τροφής η φυλή τρεφόταν με pemmican (αποξηραμένο κρέας βούβαλου).

Οπλισμός

Ο οπλισμός των Κάϊοβα περιλάμβανε τόξα και βέλη, τσεκούρια, ακόντια, λόγχες και μαχαίρια. Οι ασπίδες χρησιμοποιούνταν ενώ ίππευαν ως μέσο άμυνας. Τα πυροβόλα όπλα προστέθηκαν στο οπλοστάσιο με την έλευση των λευκών εμπόρων και εποίκων.

Διάσημοι αρχηγοί

Διάσημοι ηγέτες και αρχηγοί της φυλής Κάϊοβα υπήρξαν ο Satanta (προέρχεται από το Set-tainte που σημαίνει Άνθρωπος Άσπρη Αρκούδα) ο Red Tipi (Κόκκινο Τίπι) ο Little Mountain (Μικρό Βουνό) ο New Fire (Νέα Φωτιά) ο Lone Wolf (Μοναχικός Λύκος) και ο Kicking Bird (Πουλί που Κλωτσά). Οι Κάϊοβα πραγματοποιούσαν πολλές επιδρομές κατά μήκος του Δρόμου της Σάντα Φε το οποίο ακολουθούσαν τα τρένα, οι άμαξες και οι έποικοι, ταξιδεύοντας από τον ποταμό Μισσούρι μέσω του νότιου και κεντρικού Κάνσας μέχρι τον ποταμό Αρκάνσας και στη συνέχεια νοτιοδυτικά στην έρημο για την Σάντα Φε και τις γύρω περιοχές.

Χρονολόγιο

Το παρακάτω χρονολόγιο αναφέρει τα σημαντικότερα γεγονότα, ημερομηνίες, ορόσημα και μάχες της φυλής. Οι Κάϊοβα πολέμησαν στο πλευρό των Βρετανών κατά τον πόλεμο της ανεξαρτησίας και τον πόλεμο του 1812.

1650: Οι Κάϊοβα προερχόμενοι από τη βόρεια λεκάνη του ποταμού Μισσούρι μεταναστεύουν νότια προς τους Black Hills.

1682: Ο Ισπανός εξερευνητής Rene-Robert Cavalier, πραγματοποιεί την πρώτη επαφή λευκών με την φυλή.

1680: Οι Κάϊοβα αρχίζουν να χρησιμοποιούν άλογα.

1781: Επιδημία ευλογιάς αποδεκατίζει την φυλή σκοτώνοντας περισσότερους από 2.000 Ινδιάνους.

1790: Οι Νότιοι Κάϊοβα μετακινούνται μαζί με τους Κομάντσι στο Νέο Μεξικό.

1800: Με την ευρεία χρήση του αλόγου η φυλή «περιπλανήθηκε» στην νότια περιοχή των Μεγάλων Πεδιάδων που ζώντας νομαδικά.

1801: Επιδημία ευλογιάς.

1818: Επιδημία ευλογιάς και χολέρας.

1821: Ανοίγει ο Δρόμος της Σάντα Φε.

1829: Κομάντσι και Κάϊοβα έρχονται σε σύγκρουση με εποίκους και Αμερικανικά στρατεύματα στην Σάντα Φε.

1830: Γεννιέται ο Σατάντα, διάσημος αρχηγός της φυλής.

1833: Σφαγή του Cut-Throat. Οι Ινδιάνοι Osage επιτίθενται σε καταυλισμό Κάϊοβα με πολλά θύματα.

1835: Συνθήκη με ΗΠΑ στο Fort Gibson

1840: Σχηματίζονται οι Texas Rangers για να πολεμήσουν τις φυλές Κομάντσι και Κάϊοβα.

1849: Επιδημία χολέρας και ευλογιάς που σκοτώνουν περισσότερους από το ήμισυ της φυλής.

1851: Συνθήκη Fort Laramie με Ινδιάνους Μεγάλων Πεδιάδων.

1858: Έναρξη εκστρατείας Antelope Hills (γνωστή και ως Battle of Little Robe Creek) των Texas Rangers και Tonkawa εναντίον καταυλισμών των Κάϊοβα στο Τέξας.

1853: Συνθήκη του Fort Atkinson, με Κάϊοβα, Κομάντσι και Απάτσι σύμφωνα με την οποία «……δίδονται πρόσοδα από το ετήσιο εισόδημα των περιοχών πέριξ του Beaver Creek. Η  κυβέρνηση δύναται να δημιουργήσει εκμεταλλεύσεις προς όφελος των φυλών».

1861: Ο Δρόμος της Σάντα Φε κλείνει λόγω των επιδρομών Κομάντσι, Κάϊοβα,Σεγιέν και Αράπαχο.

1863: Γενική σύρραξη στις Μεγάλες Πεδιάδες από συμμαχία Λάκοτα Σιού, Σεγιέν, Αράπαχο, Κάϊοβα και Κομάντσι.

1864: Πρώτη μάχη Adobe Walls – ο Κιτ Κάρσον επικεφαλής ομάδας ιππικού, απωθείται από τους Κομάντσι και αναγκάζεται να υποχωρήσει.

1864: Σφαγή του Sand Creek.

1865: Ο Σατάντα συμμετέχει στην Συνθήκη του Μικρού Αρκάνσας, εξασφαλίζοντας για τους Κάϊοβα και Κομάντσι καταυλισμό στην Ινδιάνικη Επικράτεια.

1867: Συμφωνία Medicine Lodge η οποία παρέχει 4.000 τετραγωνικά μίλια έκτασης σε πολλές φυλές Ινδιάνων των Μεγάλων Πεδιάδων, οι οποίοι σε αντάλλαγμα, έπρεπε να παραδώσουν περίπου 60.000 τετραγωνικά μίλια από τις δικές τους εκτάσεις

1868: Η συνθήκη σπάει και οι επιδρομές Κομάντσι και Κάϊοβα στοχεύουν στο Τέξας και στο Κάνσας – όλες οι φυλές συγκεντρώνονται στην Οκλαχόμα.

1869: Κομάντσι και Κάϊοβα μεταφέρονται στο Fort Sill.

1874: Οι πόλεμοι του Κόκκινου Ποταμού (1874 – 1875) περιορίζουν Κάϊοβα και Κομάντσι σε καταυλισμούς.

1876: Οι βούβαλοι σφαγιάζονται σε όλες τις μεγάλες πεδιάδες (πάνω από 65 εκατομμύρια σκοτώθηκαν από λευκούς κυνηγούς) στερώντας τους Ινδιάνους τον βασικότερο πόρο διαβίωσης.

1878: Ο αρχηγός Σαντάνα πεθαίνει στις 11 Οκτωβρίου 1878 στο Fort Sill της Οκλαχόμα.

1887: Ο Νόμος Dawes περί γενικής κατανομής εδαφών οδηγεί στην διάλυση των μεγάλων Ινδιάνικων καταυλισμών και την πώληση των εκτάσεων, συμπεριλαμβανομένων των εδαφών Κομάντσι σε λευκούς αποίκους.

1892: Η συμφωνία Jerome ήταν μια συνθήκη που αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ των φυλών Κομάντσι, Κάϊοβα και Απάτσι, μειώνοντας την κράτηση σε περίπου 600-700 τετραγωνικά μίλια γης.

1892: Ιλαρά σκοτώνει περισσότερους από 300 Ινδιάνους Κάϊοβα και Κομάντσι.

1901 Η κράτηση Κάϊοβα, Κομάντσι και Γουίτσιτα διαλύεται λόγω κυβερνητικής πίεσης προκειμένου να διατεθούν τα εδάφη σε αποίκους.

Σύγχρονη περίοδος

Από το 1968, οι Κάϊοβα διοικούνται από το Φυλετικό Συμβούλιο, το οποίο προεδρεύει των επιχειρήσεων που σχετίζονται με την υγεία, την εκπαίδευση και τα προγράμματα οικονομικής και βιομηχανικής ανάπτυξης.

Στις 13 Μαρτίου 1970, συντάχθηκε το Σύνταγμα και οι νόμοι της φυλής Κάϊοβα στην Οκλαχόμα, το οποίο στις 23 Μαΐου 1970, κυρώθηκε από τους ψηφοφόρους της φυλής και τέθηκε σε ισχύ.

Το 1998, σημειώθηκε σημαντική νομική εξέλιξη με μια απόφαση ορόσημο που αφορούσε στην δικαστική διαμάχη μεταξύ Κάϊοβα της Οκλαχόμα και της εταιρείας Manufacturing Technologies. Συγκεκριμένα το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ απεφάνθη ότι οι Ινδιάνικες φυλές διατηρούν την κυρίαρχη ασυλία τους ως Έθνη έναντι ιδιωτικών διεκδικήσεων χωρίς την συγκατάθεσή τους, ακόμη και για συναλλαγές εκτός ορίων καταυλισμού.

Σήμερα υπάρχουν περί τους 12.500 εγγεγραμμένους Κάϊοβα που ζουν στην πολιτεία Οκλαχόμα στις πόλεις Anadarko, Fort Cobb, καθώς επίσης και σε αστικές και προαστιακές κοινότητες σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες προσφέρουν περισσότερες θέσεις εργασίας. Κάθε χρόνο οι βετεράνοι Κάϊοβα μνημονεύουν το πολεμικό πνεύμα των αρχηγών του 19^ου αιώνα με χορούς που εκτελούνται από την Kiowa Gourd Clan και Kiowa Black Leggings Warrior Society. Η πολιτισμική ταυτότητα και η υπερηφάνεια της φυλής είναι εμφανείς στην εκφραστική τους κουλτούρα και την έντονη επιρροή τους στον χορό και την τέχνη.

Πηγές

Maurice Boyd,  (1983). Kiowa Voices: Myths, Legends and Folktales. Texas Christian University

Hugh Corwin, (1958). The Kiowa Indians, their history and life stories