εξώφυλλο:  Ανθική εικονογράφηση του χειρόγραφου Βόινιτς στη σελίδα 32   Public domain, via Wikimedia Commons

copyright © μετάφραση – επιμέλεια Χείλων

Όσα μεσαιωνικά χειρόγραφα διασώθηκαν από τις επιδρομές των Βίκινγκς, την υγρασία και την φθορά, γοητεύουν με τις λεπτές, εύθραυστες σελίδες και βιβλιοδεσίες, τις απεικονίσεις με φυτικές και ανιμιστικές εικόνες και τις έγχρωμες αναπαραστάσεις γεγονότων. Ακόμη και οι δερματόδετες εκδόσεις εμπνέουν το ίδιο δέος με τις περίτεχνες αρχιτεκτονικές των καθεδρικών ναών.

Το χειρόγραφο Βόινιτς, είναι ένα βιβλίο των αρχών του 15^ου αιώνα που φυλάσσεται στη Βιβλιοθήκη Σπάνιων Βιβλίων & Χειρογράφων Μπάινεκ του Γέιλ, το οποίο περιέχει κείμενο και έγχρωμη εικονογράφηση. Ωστόσο, μόλις κάποιος προσπαθήσει να το μελετήσει, προκύπτουν ερωτήματα, αφού δεν υπάρχει συγγραφέας, δεν υπάρχει τίτλος και είναι γραμμένο σε άγνωστη γλώσσα. Επιπλέον ενώ οι απεικονίσεις φαίνονται σαν φυτά, άστρα ή λουτρά, στην πραγματικότητα δεν μοιάζουν με τα υπάρχοντα.

Οι μελετητές προσπαθούν να το αποκωδικοποιήσουν εδώ και αιώνες και κάποιοι θεωρούν ότι μάλλον δόθηκε στην ανθρωπότητα από εξωγήινους. Οι πιο κυνικοί πιστεύουν ότι το χειρόγραφο αποτελεί μια φάρσα, προερχόμενη πιθανώς από μεσαιωνικούς τσαρλατάνους. Αλλά ανεξάρτητα από το πόσο επίμονα αναζητούνται απαντήσεις, το βιβλίο παραμένει εντελώς ακατανόητο.

Το χειρόγραφο Βόινιτς δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ένα όμορφο βιβλίο, αφού στην πραγματικότητα, είναι ακατέργαστο και φτηνό. Παραδοσιακά χωρίζεται σε έξι ενότητες σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αναλυτών και αυτές είναι: βοτανική, αστρονομία, βιολογία ή λουτροθεραπεία (σχετικά με λουτρά) κοσμολογία, φαρμακευτική και συνταγολόγιο. Τα σύμβολα είναι διατεταγμένα σε πεζές γραμμές και μοιάζουν με γλώσσα, παρότι η σημασία τους δεν έχει τεκμηριωθεί. Όσον αφορά δε στις εικονογραφήσεις δεν φωτίζουν το μυστήριο, αλλά ρίχνουν περισσότερες σκιές.

Ενότητες

Οι εικόνες του βιβλίου δεν βοηθούν ιδιαίτερα στην κατανόηση του περιεχομένου. Εκτός από την τελευταία ενότητα, που αποτελείται μόνο από κείμενο, σχεδόν κάθε σελίδα του βιβλίου περιέχει τουλάχιστον μια εικονογράφηση. Οι ενότητες, και τα ονόματα που τους έχουν αποδοθεί, είναι:

Βοτανική: Κάθε σελίδα απεικονίζει ένα φυτό (δύο σε μερικές περιπτώσεις) μαζί με λίγες παραγράφους κειμένου, όπως γινόταν στα Ευρωπαϊκά βοτανολόγια της εποχής. Ορισμένα τμήματα των εικόνων της ενότητας είναι μεγαλύτερα και πιο ευκρινή αντίγραφα σχεδίων που υπάρχουν στη «φαρμακευτική» ενότητα. Συνολικά υπάρχουν 113 εικόνες φυτών.

Αστρονομική: Περιέχει κυκλικά διαγράμματα, μερικά από τα οποία απεικονίζουν ήλιους, φεγγάρια και αστέρια, που παραπέμπουν στην αστρονομία ή την αστρολογία. Μία ομάδα 12 συμβόλων βασίζεται στα γνωστά ζωδιακά σύμβολα για τους αστερισμούς (δυο ψάρια για τους Ιχθύες, ένας στρατιώτης με τόξο για τον Τοξότη κ.λπ.). Κάθε σύμβολο περιστοιχίζεται από ακριβώς 30 μικροσκοπικές γυναικείες φιγούρες που καθεμία κρατά ένα αστέρι και οι περισσότερες είναι γυμνές. Οι δυο τελευταίες σελίδες της ενότητας (Υδροχόος και Αιγόκερως) έχουν χαθεί, ενώ ο Κριός και ο Ταύρος αποτελούνται από τέσσερα διαγράμματα με 15 αστέρια το καθένα. Μερικά από αυτά τα διαγράμματα ξετυλίγονται προς τα έξω.

Βιολογική – λουτροθεραπεία: Πυκνό συνεχές κείμενο πλαισιωμένο από μορφές, που απεικονίζουν κυρίως μικροσκοπικές γυμνές γυναίκες οι οποίες τσαλαβουτούν σε λίμνες ή μπανιέρες. Οι λίμνες συνδέονται μεταξύ τους με ένα πολυσύνθετο δίκτυο σωλήνων, που θυμίζουν ανθρώπινα όργανα , ενώ ορισμένες φορούν κορώνες. Υπάρχουν απεικονίσεις όπου πράσινο νερό αδειάζει από υδροφόρους ορίζοντες ή σωλήνες που καταλήγουν σε λουτρά στα οποία συγκεντρώνονται ξανθές και μελαχρινές γυναίκες με ρόδινα μάγουλα. Ορισμένα λουτρά μοιάζουν με τρύπες στο έδαφος, ενώ άλλα φαίνονται κατασκευασμένα από συμπαγή πέτρα. Μερικά έχουν ανοίγματα, ενώ άλλα μοιάζουν με γαμήλιες τούρτες που αιωρούνται στον αέρα. Μέσα σε αυτό το φανταστικό ειδύλλιο, άλλες φαντασιώσεις προκαλούν εύλογα διλήμματα του τύπου: Απεικονίζεται στο μπάνιο μια γοργόνα ή μια γυναίκα που καταβροχθίζεται από ένα ψάρι;

Κοσμολογική: Περιέχει κυκλικά διαγράμματα, άγνωστης φύσης. Αυτή η ενότητα περιλαμβάνει αναδιπλούμενες σελίδες και μάλιστα μια από αυτές έχει μήκος έξι σελίδων και περιέχει κάποιο είδος χάρτη ή διαγράμματος, με εννιά «νησιά» που συνδέονται με γέφυρες, κάστρα και πιθανόν ένα ηφαίστειο. Πολλά από τα διαγράμματα απεικονίζουν σκίτσα γυμνών γυναικών – όπου μερικές ποζάρουν σε κάδους, ενώ άλλες έχουν στα χέρια τους αστέρια. Στο κέντρο ορισμένων διαγραμμάτων απεικονίζονται σχήματα που μοιάζουν με λουλούδια ή αστέρια, ενώ αλλού, βρίσκονται σύμβολα της συμβατικής αστρολογίας όπως κριοί και κάποιο πλάσμα που θα μπορούσε να είναι σκορπιός αλλά μοιάζει περισσότερο με αστακό.

Φαρμακευτική: Εικόνες μεμονωμένων τμημάτων φυτών (ρίζες, φύλλα κ.λπ.) με λεζάντες, καθώς και αντικειμένων που θυμίζουν αποθηκευτικά βάζα και μερικές παράγραφοι κειμένου. Το πρώτο τμήμα των φυτών, που απεικονίζει πολύχρωμα σχέδια από ξεριζωμένα φυτά συνοδευόμενα από κείμενο, αποτελεί την πρώτη ένδειξη ότι κάτι δεν πάει καλά, αφού μοιάζει με κατάλογο εξαφανισμένων – ανύπαρκτων ειδών. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν εικόνες όπου σε τριχωτούς βολβούς βλασταίνουν κόκκινοι κόνδυλοι και κίτρινοι λοβοί και άχρωμα λουλούδια επικάθονται στα φύλλα όπως οι μύγες. Επιπλέον απεικονίζεται ένα πλάσμα, κάτι μεταξύ δράκου και θαλάσσιου αλόγου που θηλάζει σε ένα φύλλο, ενώ ορισμένοι βολβοί έχουν πρόσωπα. Το φαρμακολογικό τμήμα, το τελευταίο μέρος του βιβλίου, μοιάζει σχεδόν οικείο συγκριτικά. Μετά από αρκετά σχέδια φανταστικών φυτών και συσκευών που μοιάζουν με ναργιλέδες, το χειρόγραφο ολοκληρώνεται με σελίδες στο ίδιο ακατανόητο μοτίβο.

Συνταγές: Σύντομοι παράγραφοι, που κάθε μια σημαδεύεται από μια κουκκίδα σε σχήμα άνθους ή άστρου.

Ιστορικό

Η ιστορία του χειρόγραφου είναι ακόμη γεμάτη κενά, ειδικά σε ό,τι αφορά στις απαρχές της. Από τη στιγμή που το αλφάβητο δεν ανήκει σε καμιά γνωστή γλώσσα και το κείμενο δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί, η μόνη χρήσιμη πληροφορία για την προέλευση και την ηλικία του βιβλίου είναι οι εικόνες – ειδικά τα ρούχα και οι κομμώσεις των ανθρώπων που εικονίζονται, και ένα – δύο κάστρα που περιλαμβάνονται στα διαγράμματα. Όλα αυτά είναι Ευρωπαϊκά και βασισμένοι σε αυτές τις ενδείξεις, οι περισσότεροι ειδικοί χρονολογούν το χειρόγραφο μεταξύ 1450 και 1520. Η εκτίμηση αυτή υποστηρίζεται από άλλες, δευτερεύουσες ενδείξεις.

Το 2009, το πανεπιστήμιο της Αριζόνα πραγματοποίησε τεστ ραδιενεργού άνθρακα στο υλικό του χειρόγραφου και το αποτέλεσμα έδειξε ότι γράφτηκε μεταξύ 1404 και 1438. Επιπρόσθετα, το Ερευνητικό Ινστιτούτο ΜακΚρόουν στο Σικάγο ανακάλυψε ότι τα χρώματα του χειρόγραφου ανήκαν στην ίδια περίοδο της Ευρωπαϊκής ιστορίας.

Σύμφωνα με μία επιστολή του 1666 που συνόδευε το χειρόγραφο και στάλθηκε από τον Γιάν Μάρτσι στον Αθανάσιο Κίρχερ, το βιβλίο ανήκε κάποτε στον αυτοκράτορα Ροδόλφο Β’ (1552–1612) ο οποίος πλήρωσε για αυτό 600 χρυσά δουκάτα. Το βιβλίο δόθηκε ή δανείστηκε στον Γιακόμπους Χορτσίσκυ ντε Τεπενέτς (θ. 1622) επικεφαλής των βοτανικών κήπων του Ροδόλφου.

Επόμενος γνωστός ιδιοκτήτης του χειρόγραφου ήταν ο Γκέοργκ Μπάρες, ένας αλχημιστής που έζησε στην Πράγα στις αρχές του 17^ου αιώνα και για τον οποίο ελάχιστα είναι γνωστά. Ο Μπάρες κατά πάσα πιθανότητα ήταν το ίδιο μπερδεμένος όσο και οι σύγχρονοι επιστήμονες για τη φύση του βιβλίου. Όταν έμαθε ότι ο Αθανάσιος Κίρχερ (Ιησουίτης λόγιος από το Κολλέτζιο Ρομάνο της Ρώμης) είχε εκδώσει ένα λεξικό της Κοπτικής γλώσσας (Αιθιοπικά) και είχε «αποκρυπτογραφήσει» τα Αιγυπτιακά ιερογλυφικά, του έστειλε (δυο φορές) ένα μικρό αντιγραμμένο τμήμα του χειρόγραφου ζητώντας τη γνώμη του. Το γράμμα του 1639 προς τον Κίρχερ, που εντοπίστηκε πρόσφατα, είναι η πιο παλιά αναφορά στο χειρόγραφο που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα.

Δεν είναι γνωστό αν ο Κίρχερ απάντησε στο ερώτημα του Μπάρες, αλλά κατά τα φαινόμενα ενδιαφέρθηκε αρκετά, ώστε να προσπαθήσει να αποκτήσει το βιβλίο, το οποίο ο Μπάρες αρνήθηκε να του δώσει. Όταν ο Μπάρες πέθανε, το χειρόγραφο πέρασε στην κατοχή του φίλου του Γιάν Μάρτσι, τότε πρύτανη του πανεπιστημίου του Καρόλου στην Πράγα. Αυτός με τη σειρά του έστειλε το βιβλίο στον Κίρχερ, με τον οποίο διατηρούσε μακρόχρονη φιλική σχέση και αλληλογραφία. Το γράμμα του Μάρτσι που συνόδευε το χειρόγραφο αποτελούσε ακόμη μέρος του βιβλίου, όταν το αγόρασε ο Βόινιτς.

Τα ίχνη του βιβλίου χάνονται για τα επόμενα 200 χρόνια, αλλά κατά πάσα πιθανότητα διατηρήθηκε, μαζί με την αλληλογραφία του Κίρχερ, στη βιβλιοθήκη του Κολλέτζιο Ρομάνο. Μάλλον έμεινε εκεί μέχρις ότου τα στρατεύματα του Βίκτωρα Εμμανουήλ κυρίευσαν τη Ρώμη το 1870 και την προσάρτησαν στο Ιταλικό βασίλειο. Η νέα Ιταλική κυβέρνηση αποφάσισε να δημεύσει αρκετά περιουσιακά στοιχεία της εκκλησίας, ανάμεσα στα οποία και τη βιβλιοθήκη του Κολεγίου. Σύμφωνα με έρευνες του Χαβιέρ Τσεκάλντι και άλλων, λίγο πριν συμβεί αυτό πολλά βιβλία από τη βιβλιοθήκη του πανεπιστήμιου μεταφέρθηκαν στις προσωπικές βιβλιοθήκες των ακαδημαϊκών, που εξαιρούνταν από τη δήμευση. Η αλληλογραφία του Κίρχερ ήταν ανάμεσα σε αυτά τα βιβλία και το χειρόγραφο Βόινιτς, καθώς ακόμη φέρει τον αριθμό καταλόγου της βιβλιοθήκης του Πίετερ Μπεξ, επικεφαλής των Ιησουιτών και πρύτανη του Πανεπιστήμιου εκείνη την εποχή.

Η προσωπική βιβλιοθήκη του Μπεξ μεταφέρθηκε στη Βίλλα Φρασκάτι, μια μεγάλη αγροικία κοντά στη Ρώμη που είχαν αγοράσει οι Ιησουίτες το 1866 και στέγαζε τη διοίκηση του Ιησουιτικού Κολλέτζιο Γκισλέρι.

Γύρω στα 1912 το Κολλέτζιο Ρομάνο αντιμετώπισε οικονομικές δυσκολίες και αποφάσισε να πουλήσει (υπό άκρα μυστικότητα) μερικά από τα περιουσιακά του στοιχεία. Ο Βίλφριντ Βόινιτς αγόρασε 30 χειρόγραφα, ανάμεσα στα οποία και εκείνο που σήμερα είναι γνωστό με το όνομά του. Το 1930, μετά τον θάνατό του, το χειρόγραφο κληρονόμησε η χήρα του, συγγραφέας Έθελ Λίλιαν Βόινιτς. Εκείνη πέθανε το 1960, αφήνοντας το χειρόγραφο στη φίλη της Αν Νιλ. Το 1961 η Νιλ πούλησε το βιβλίο στον παλαιοπώλη βιβλίων Χανς Κράους, ο οποίος, μη μπορώντας να βρει αγοραστή, δώρισε το χειρόγραφο στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ το 1969.

Υποψήφιοι συγγραφείς

Πολλά ονόματα έχουν προταθεί ως πιθανοί συγγραφείς του χειρογράφου. Αυτά που ακολουθούν είναι μόνο τα πιο γνωστά.

Ρότζερ Μπέικον.

Επιστολή του Μάρτσι προς τον Κίρχερ το 1665 αναφέρει ότι, σύμφωνα με τον φίλο του Ραφαήλ Μνισόβσκι, το βιβλίο κάποτε είχε αγοραστεί από τον αυτοκράτορα Ροδόλφο Β’ (1552-1612) για 600 δουκάτα (περίπου 90.000 δολάρια). Σύμφωνα με το γράμμα, ο Ροδόλφος (ή ο Ραφαήλ) πίστευε ότι συγγραφέας ήταν ο Φραγκισκανός μοναχός και λόγιος Ρότζερ Μπέικον (1214-1294).

Αν και ο Μάρτσι είχε επιφυλάξεις ως προς τον ισχυρισμό αυτόν, ο Βόινιτς πίστεψε ότι ήταν βάσιμος και έκανε ό,τι μπορούσε για να τον επιβεβαιώσει. Η πεποίθησή του αυτή επηρέασε τις περισσότερες προσπάθειες αποκρυπτογράφησης για τα επόμενα 80 χρόνια. Ωστόσο, μελετητές που έχουν εξετάσει το χειρόγραφο και είναι εξοικειωμένοι με το έργο του Μπέικον, έχουν ρητά απορρίψει αυτή την πιθανότητα. Ο Μνισόβσκι πέθανε το 1644 και η αγορά στην οποία αναφέρεται πρέπει αναγκαστικά να έγινε πριν την εκδίωξη του Ροδόλφου το 1611, τουλάχιστον 55 χρόνια πριν από το γράμμα του Μάρτσι.

Τζων Ντη

Η υπόθεση ότι ο Ρότζερ Μπέικον ήταν συγγραφέας του βιβλίου οδήγησε τον Βόινιτς στο συμπέρασμα ότι αυτός που πούλησε το χειρόγραφο στον Ροδόλφο δεν θα μπορούσε να είναι άλλος από τον Τζων Ντη, μαθηματικό και αστρολόγο στην αυλή της βασίλισσας Ελισάβετ της Α’, που κατείχε μεγάλο αριθμό χειρόγραφων του Μπέικον. Ο Ντη και ο Έντουαρντ Κέλλυ έζησαν στη Βοημία για πολλά χρόνια, ελπίζοντας να προσφέρουν έμμισθες υπηρεσίες στον αυτοκράτορα. Όμως το σχολαστικά ενημερωμένο ημερολόγιο του Ντη δεν αναφέρει πουθενά την πώληση του βιβλίου, πράγμα που την κάνει μάλλον απίθανη.

Έντουαρντ Κέλλυ.

Σύμφωνα με τον Γκόρντον Ραγκ, που διεξήγαγε έρευνα για το έγγραφο και το θεωρεί απάτη, ο συνεργάτης του Ντη στην Πράγα, Έντουαρντ Κέλλυ, ήταν πιθανός συγγραφέας του βιβλίου.

Βίλφριντ Βόινιτς

Πολλοί υποπτεύθηκαν ότι ο ίδιος ο Βόινιτς πλαστογράφησε το χειρόγραφο. Ως έμπειρος παλαιοβιβλιοπώλης, πιθανότατα είχε και τις γνώσεις και τα μέσα για κάτι τέτοιο· κι ένα «χαμένο βιβλίο» του Βάκωνα θα άξιζε μια περιουσία. Όμως, με τη χρονολόγηση του χειρόγραφου από ειδικούς και την πρόσφατη ανακάλυψη του γράμματος του Μπάρες στον Κίρχερ, αποκλείστηκε και αυτή η πιθανότητα.

Γιάκομπους Σινάπιους

Ένα φωτοστατικό (φωτοτυπία) αντίγραφο της πρώτης σελίδας του χειρόγραφου, που έγινε από τον Βόινιτς κάποια στιγμή πριν το 1921, έδειξε ότι υπήρχε κάποια επιγραφή που σχεδόν είχε σβήσει. Με τη χρήση χημικών στο κείμενο εμφανίστηκε το όνομα Jacobj `a Tepenece. Το όνομα αυτό αποδίδεται στον Γιακούμπ Χορτσίτσκι του Τέπενετς, γνωστό και με το λατινικό του όνομα: Γιάκομπους Σινάπιους που ήταν ειδικός στη βοτανολογία, προσωπικός γιατρός του Ροδόλφου Β’ και επιστάτης των βοτανικών του κήπων. Ο Βόινιτς και πολλοί μετά από αυτόν συμπέραναν από αυτή την επιγραφή ότι ο Γιάκομπους κατείχε το βιβλίο πριν τον Μπάρες και σε αυτό το γεγονός επιβεβαίωσαν την ιστορίας του Ραφαήλ. Άλλοι πρότειναν ότι ο ίδιος ο Γιάκομπους μπορούσε να είναι ο συγγραφέας.

Όμως ο γραφικός χαρακτήρας της επιγραφής δε μοιάζει με την υπογραφή του Γιάκομπους που βρέθηκε πρόσφατα σε ένα έγγραφο. Έτσι, είναι επίσης πιθανό ότι η επιγραφή στη σελίδα f1r προστέθηκε από έναν μεταγενέστερο ιδιοκτήτη ή βιβλιοθηκάριο και εκφράζει μόνο την άποψη αυτού του προσώπου για την πατρότητα του βιβλίου. Επιπλέον τα χημικά που χρησιμοποίησε ο Βόινιτς κατέστρεψαν τον πάπυρο, έτσι ώστε σήμερα φαίνεται μόνο ένα ίχνος της υπογραφής και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο υφίσταται η υποψία, πως η υπογραφή προστέθηκε από τον Βόινιτς προκειμένου να ενισχύσει τη θεωρία της προέλευσης του κειμένου από τον Μπέικον.

Αντόνιο Αβερλίνο

Στο βιβλίο που εξέδωσε το 2006 ο Νικ Πέλινγκ πρότεινε μια εναλλακτική θεωρία σύμφωνα με την οποία το χειρόγραφο γράφτηκε από τον Αντόνιο Αβερλίνο, Ιταλό αρχιτέκτονα της Αναγέννησης, προκειμένου να κρυπτογραφήσει και να μεταφέρει στρατιωτικά μυστικά και μηχανικές κατασκευές από τα ταξίδια του στην Οθωμανική αυτοκρατορία.

Κορνέλις Ντρέμπελ

Ο Ρίτσαρντ ΣάνταΚολόμα (ερευνητής) υπέθεσε ότι το χειρόγραφο συνδέεται πιθανώς με τον Κορνέλις Ντρέμπελ, υπονοώντας αρχικά ότι ήταν κρυπτογράφημα των σημειώσεών του στη μικροσκοπία και την αλχημεία, θεωρώντας αργότερα ότι συνδέεται με το ουτοπικό μυθιστόρημα του Φράνσις Μπέικον Νέα Ατλαντίς στο οποίο εμφανίζονται στοιχεία σχετικά με τον Ντρέμπελ.

Ανάλυση

Αυτό που είναι ενδιαφέρον στο χειρόγραφο είναι ότι οι προτάσεις δεν επαναλαμβάνονται. Η γλώσσα δεν δείχνει σημάδια διόρθωσης ή τροποποίησης, αλλά ούτε φαίνεται τυχαία. Υπάρχει ένα περιορισμένο αλφάβητο και μια παρατυπία στις παραγράφους.

Στα δοκίμια που συνοδεύουν την έκδοση του Γέιλ, οι ειδικοί προσπαθούν να διεισδύσουν σε αυτά τα μυστήρια. Όλοι διερευνούν την προέλευση του βιβλίου. Για παράδειγμα: το χειρόγραφο πιθανότατα παρήχθη στη Νότια Γερμανία ή τη Βόρεια Ιταλία. Η περγαμηνή του βιβλίου ήταν πιθανότατα φτιαγμένη από το δέρμα δεκατεσσάρων ή δεκαπέντε μοσχαριών. Ισχυρίζονται ότι τα αλχημικά κείμενα χρησιμοποιούσαν μερικές φορές φιγούρες κολύμβησης ως αλληγορία για χημική διάλυση (αν και τα λουτρά Βόινιτς είναι μοναδικά).

Η ανάγνωση όμως των δοκιμίων δεν απέδωσε τίποτα περισσότερο από όσα ήδη γνώριζαν οι εμπειρογνώμονες κατά την ανάλυση του χειρόγραφου. Ο Μπάρες έγραψε σε έναν ειδικό των ιερογλυφικών «Υπάρχει στη βιβλιοθήκη μου, καταλαμβάνοντας άσκοπα χώρο, ένα συγκεκριμένο αίνιγμα της Σφίγγας», ξεκινώντας τις προσπάθειες για την αποκωδικοποίηση του Βόινιτς οι οποίες διήρκεσαν τρείς αιώνες. Στον 20^ο αιώνα, μερικοί από τους μεγαλύτερους κρυπτολόγους του κόσμου προσπάθησαν να ερμηνεύσουν το βιβλίο, συμπεριλαμβανομένου του Ουίλαμ Φρίντμαν, ο οποίος είχε αποκρυπτογραφήσει τον Ιαπωνικό κώδικα στον 2^ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετά από δεκαετίες ανάλυσης, ακόμη και ο ίδιος συμπέρανε ότι το χειρόγραφο «ήταν μια πρώιμη προσπάθεια να κατασκευαστεί μια a priori (εκ των προτέρων) τεχνητή ή παγκόσμια γλώσσα». Αυτή είναι μια αρκετά λογική θεωρία, η οποία όμως δεν μπορεί να εξηγήσει τις γυμνές γυναίκες σε πλωτούς κάδους.

Όντας πέρα από κάθε λογική, το Χειρόγραφο Βόινιτς φαντάζει σαν αποσταγμένη ουσία τέχνης, αποπνέοντας μια αισθητική αύρα, ενώ διαφεύγει από κάθε κατηγορία.

Πολλοί κριτικοί πιστεύουν ότι το βιβλίο είναι φάρσα και αυτή πιθανόν είναι η πιο πειστική θεωρία, καθώς όλο το περιεχόμενό του παραπέμπει στην «απόλυτη ανοησία». Ενώ ο Ευρωπαϊκός Μεσαίωνας συχνά θεωρείται ως ένας αυστηρός και οριοθετημένος πολιτισμός, το χειρόγραφο Βόινιτς σχεδιάστηκε από κάποιον με απελευθερωμένη φαντασία. Θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελεί ένα περίτεχνο έργο μεσαιωνικής γνώσης και είναι διασκεδαστικό το γεγονός ότι συνεχίζει να θεωρείται ως τέτοιο.

Πηγές – βιβλιογραφία

https://www.rd.com/list/strangest-unsolved-mysteries/

https://en.wikipedia.org/wiki/Voynich_manuscript

Robert S. Brumbaugh,  (1978). The World’s Most Mysterious Manuscript. London: Weidenfeld & Nicolson

Gerry Kennedy, Rob Churchill, (14 January 2011). The Voynich Manuscript: The mysterious code that has defied interpretation for centuries. Inner Traditions International, Limited.

 

Το έργο με τίτλο Χειρόγραφο Βόινιτς από τον δημιουργό Χείλων διατίθεται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές