Απόκρυφα & Ψευδεπίγραφα

Τον 2ο αιώνα μ.Χ., καθώς καθιερωνόταν ο Χριστιανισμός, εμφανίστηκε μία μορφή λογοτεχνίας που οι μελετητές ονομάζουν απόκρυφη και ψευδεπίγραφη.

Αμαρτοφάγοι (18ος αιώνας)

Αμαρτοφάγος είναι το άτομο που καταναλώνει ένα τελετουργικό γεύμα προκειμένου να χρεωθεί πνευματικά τις αμαρτίες του θανόντος.

Επτάφωτη λυχνία

Η επτάκλαδη μενορά αποτελεί σύμβολο του Ιουδαϊσμού και είναι το αρχαιότερο θρησκευτικό σύμβολο στον δυτικό κόσμο.

Κοίμηση της Θεοτόκου

Η Κοίμηση της Θεοτόκου αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανοσύνης και εορτάζεται κάθε καλοκαίρι στις 15 Αυγούστου.

Άρραφος Χιτών

Ο χιτώνας του Ιησού (επίσης γνωστός ως Ιερός Χιτώνας, Άρραφος Χιτώνας και Χιτώνας του Κυρίου) είναι ο χιτώνας που φορούσε κατά τη διάρκεια ή λίγο πριν τη σταύρωσή του

Πατερικά Αποφθέγματα…..Περί Αναπαύσεως

Τα Αποφθέγματα Πατέρων τοποθετούνται χρονολογικά στον 4ο και 5ο αιώνα. Πρόκειται για ψυχωφελείς διηγήσεις με διδακτικό χαρακτήρα. Συγκεκριμένα τα Αποφθέγματα Πατέρων είναι συλλογές ιστοριών, που αναφέρονται στους ερημίτες ἐν τῇ Αἰγύπτῳ.

Ουγενότοι

Οι Ουγενότοι ήταν Γάλλοι Καλβινιστές, που δραστηριοποιήθηκαν κυρίως τον 16ο αιώνα, με αποτέλεσμα να υποστούν διώξεις από τους Καθολικούς και περίπου 300.000 εξ’ αυτών να εγκαταλείψουν τη Γαλλία για την Αγγλία, την Ολλανδία, την Ελβετία, την Πρωσία και τις Ολλανδικές και Αγγλικές αποικίες στην Αμερική.

Κόπτες

Οι Κόπτες είναι εθνοθρησκευτική ομάδα η οποία κατοικεί κυρίως στην περιοχή της σημερινής Αιγύπτου, όπου και αποτελούν τον σημαντικότερο Χριστιανικό πληθυσμό.

Μεγάλη Εβδομάδα

Περάσαμε πλέον τὸ πέλαγος τῆς νηστείας τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς καί διανύουμε τήν Μεγάλην Ἑβδομάδα, ὁποῦ ὀνομάζεται Μεγάλη ὄχι διότι εἶναι μεγαλύτερη, ἢ ἔχει περισσότερες μέρες, ἀλλὰ «ἐπειδὴ μεγάλα ἡμῖν γέγονεν ἐν αὐτῇ παρὰ τοῦ Δεσπότου κατορθώματα. Καὶ γὰρ ἐν αὐτῇ τῇ ἑβδομάδι τῇ Μεγάλῃ, ὅπως λέγει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, ἡ χρονία τοῦ διαβόλου κατελύθη τυραννίς· ὁ θάνατος ἐσβέσθη· ὁ ἰσχυρὸς ἐδέθη· τὰ σκεύη αὐτοῦ διηρπάγη· ἁμαρτία ἀνηρέθη· ἡ κατάρα κατελύθη· ὁ Παράδεισος ἀνεώχθη· ὁ Οὐρανὸς βάσιμος γέγονεν· ἄνθρωποι ἀγγέλοις ἀνεμίγησαν· τὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ ἤρθη· τὸ θριγγίον περιηρέθη· ὁ τῆς εἰρήνης Θεὸς εἰρηνοποίησε τὰ ἄνω καὶ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς· διὰ τοῦτο Μεγάλη καλεῖται Ἑβδομάς».

«Πάνθεον» της Περσικής μυθολογίας

Ως αρχαία Περσική Μυθολογία χαρακτηρίζεται η περίοδος που μεσολάβησε μεταξύ της αρχαίας Ιρανικής θρησκείας και Ζωροαστρισμού ήτοι από το 1500 – 1000 π.Χ. Ήταν μια πολυθεϊστική θρησκεία αποτελούμενη από το Πάνθεο υπό την ηγεσία του ανώτατου θεού Αχούρα Μάζντα (Άρχοντας της Σοφίας) υπερασπιστή της τάξης, εναντίον των σκοτεινών δυνάμεων του Άγκρα Μάινιου ή Αριμάν (Καταστροφικό Πνεύμα) και των Λεγεώνων του Χάους.

Κοίμηση της Θεοτόκου: Ἑρμηνευτικὴ εἰκόνας καὶ ὑμνολογίας

Η Κοίμηση της Θεοτόκου είναι Θεομητορική εορτή της Χριστιανοσύνης, η οποία εορτάζεται στις 15 Αυγούστου. Στην Ελλάδα γιορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα σε πολλά μέρη της χώρας, ονομάζεται δε και «Πάσχα του καλοκαιριού».

Ζώντας στήν ἀποστολική ἐποχή

Δέν πρέπει νά λησμονοῦμε ὅτι ἡ ἐκκλησιαστική παράδοση δέν φτιάχνει καρικατούρες ἀνθρώπων, πού στά μάτια μας παρουσιάζονται τέλειοι, ἀψεγάδιαστοι (ὅπως πράττουν ὅσοι διαμορφώνουν τήν εἰκόνα πολιτικῶν, ἠθοποιῶν, ἐπιχειρηματιῶν, ἐπιστημόνων, κ.ἄ.) μά ἐν τέλει ἀποδεικνύονται –ἀναπόφευκτα προφανῶς– ἐντελῶς διαφορετικοί, μέ ψεγάδια καί ἀδυναμίες. Μᾶς παρουσιάζει τήν πραγματική ζωή μέ τά προβλήματα, τίς ἀδυναμίες, τίς μικρότητες, τούς ἐγωισμούς. Συνάμα συναντᾶμε τήν ταπείνωση, τήν ἀγάπη, τόν αὐθορμητισμό, τήν πίστη, ὅπως καί τήν ζωή σ᾿ ἕναν κόσμο πού ὁλοένα ἀλλάζει, μεταμορφώνεται, ἀνακαινίζεται, ἁγιάζεται! _Αθ. Μουστάκης

Παρέστη ἡ βασίλισσα ἐκ δεξιῶν σου, ἐν ἰματισμῷ διαχρύσῳ περιβεβλημένη πεποικιλμένη (Ψαλμ. μδ΄ 10)

Εις την αγιοτάτην Παρθένον όλα εστάθησαν υπέρ άνθρωπον· και τούτο μόνον έδειξε πως ήτον φύσεως ανθρωπίνης, διατί σήμερον φαίνεται πως είναι φύσεως θνητής· αλλά και εις τούτο εφάνησαν τα προνόμια της θείας χάριτος· διατί, καθώς, όταν η πανάμωμος Μαρία συνέλαβεν, η σύλληψις εστάθη άσπορος, και όταν εγέννησεν, η κύησις εστάθη αδιάφθορος, έτσι όταν απέθανεν, η νέκρωσις εστάθη αθάνατος. _Ηλίας Μηνιάτης, Διδαχές

Λόγος περί πίστεως

Ηλίας Μηνιάτης-Λόγος περί πίστεως
Η πίστη είναι κανόνας της ζωής· όπως ακριβώς πιστεύουμε, έτσι πρέπει και να ζούμε. Γιατί αν υποτεθεί ότι η ζωή μας δεν συμφωνεί με την πίστη μας, τότε η πίστη είναι νεκρή και δεν ωφελεί σε τίποτε.

Η Είσοδος του Χριστού στα Ιεροσόλυμα ή «Βαϊοφόρος»

Η θριαμβευτική είσοδος του Χριστού στα Ιεροσόλυμα, είναι γνωστότερη ως «Εορτή των Βαΐων» ή «Βαϊοφόρος».
Η ρηχή πίστη των τότε Ιουδαίων κατά τον Χρυσόστομο, φαίνεται από το γεγονός ότι θαύμασαν μάλλον την μεγαλειώδη υποδοχή, παρά τα τόσα σημεία, των οποίων η φήμη περιέβαλε τον Χριστό. Μάλιστα είχε προηγηθεί η έγερση του Λαζάρου και ένας ευτελής λόγος της υποδοχής του Χριστού, ήταν για να δουν τον αναστηθέντα Λάζαρο. Ασφαλώς και υπό ρωμαϊκή κατοχή, ο Ιησούς αντιμετωπίζονταν, εσφαλμένα, ως ένας κοσμικός Μεσσίας, ο οποίος θα αποκαθιστούσε το κοσμικό κράτος.

Το όνομα του Θεού

Στο πρωτότυπο αφωνηέντιστο Εβραϊκό κείμενο της Παλαιάς Διαθήκης το όνομα του Θεού αποδίδεται με τέσσερα σύμφωνα (ιερό τετραγράμματο) ως יהוה (Γιαχβέ). Όταν σε μεταγενέστερες περιόδους επικράτησε, για λόγους ευσέβειας, να αποφεύγεται η προφορά του θείου ονόματος, οι Ιουδαίοι διάβαζαν στη θέση του ιερού τετραγράμματου τη λέξη «Κύριος» ή και απλώς «το Όνομα». _Το όνομα του Θεού, Σχόλιο στο Εξο γ΄ 13-15, Καθηγητής Μιλτιάδης Κωνσταντίνου
Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.

Θεοφάνειες και Θεοφάνεια

Θεοφάνεια (από το Θεός + φαίνω=φανερώνω, αποκαλύπτω) είναι η φανέρωση, η αποκάλυψη του Θεού στον άνθρωπο. Ο Θεός φανερώνει τον εαυτόν του και το θέλημά του στον άνθρωπο, διότι ο άνθρωπος, ο μεταπτωτικός άνθρωπος, αδυνατεί να ανακαλύψει με τις ιδικές του διανοητικές και πνευματικές δυνάμεις τον Θεόν, αδυνατεί να έρθει σε κοινωνία με τον Θεόν. Βέβαια ο Θεός δεν έπλασε εξ’ αρχής έτσι τον άνθρωπο. Οι πρωτόπλαστοι προ της πτώσεως βρισκόταν σε κατάσταση συνεχούς θεωρίας και κοινωνίας με τον Θεόν.

Άγιος Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός (St. Gregory of Nazianzus)

Ο Άγιος Γρηγόριος καταγόταν από την Ναζιανζό (329-25 Ιανουαρίου 389) και είναι ευρέως γνωστός ως Γρηγόριος ο Θεολόγος, ή Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός. Υπήρξε ποιητής, ρήτορας και θεολόγος, έζησε – έδρασε τον 4ο αιώνα μ.Χ. και χειροτονήθηκε επίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως.
Ως επίσκοπος, είχε σημαντικό αντίκτυπο στη διαμόρφωση της Τριαδικής θεολογίας τόσο στον Ελληνόφωνο όσο και Λατινόφωνο κόσμο κι ως εκ τούτου είναι γνωστός και ως «Τριαδικός Θεολόγος». Κατά την διάρκεια της επισκοπείας του ήλθε αντιμέτωπος με την αίρεση του Αρειανισμού που επικρατούσε τότε στον Ανατολικό Χριστιανικό κόσμο και μαζί με τον Αθανάσιο Αλεξανδρείας διαδραμάτισε αποφασιστικό ρόλο στην Σύνοδο της Νίκαιας όπου υπερασπίστηκε με σθένος την Χριστιανική αντίληψη για τον Θεό.

Φώτη Κόντογλου – Ὁ Ἅγιος Δημήτριος ὁ Μυροβλύτης, ἀρματωμένος τὴν ἀρματωσιὰ τοῦ Θεοῦ.

Ὁ ἅγιος Δημήτριος μαζὶ μὲ τὸν ἅγιο Γεώργιο, εἶναι τὰ δυὸ παλληκάρια τῆς χριστιανοσύνης. Αὐτοὶ εἶναι κάτω στὴ γῆ, κ᾿ οἱ δυὸ ἀρχάγγελοι Μιχαὴλ καὶ Γαβριὴλ εἶναι ἀπάνω στὸν οὐρανό. Στὰ ἀρχαῖα χρόνια τοὺς ζωγραφίζανε δίχως ἄρματα, πλὴν στὰ κατοπινὰ τὰ χρόνια τοὺς παριστάνουνε ἀρματωμένους μὲ σπαθιὰ καὶ μὲ κοντάρια καὶ ντυμένους μὲ σιδεροπουκάμισα. Στὸν ἕναν ὦμο ἔχουνε κρεμασμένη τὴν περικεφαλαία καὶ στὸν ἄλλον τὸ σκουτάρι, στὴ μέση εἶναι ζωσμένοι τὰ λουριὰ ποὺ βαστᾶνε τὸ θηκάρι τοῦ σπαθιοῦ καὶ τὸ ταρκάσι πὄχει μέσα τὶς σαγίτες καὶ τὸ δοξάρι. Τὰ τελευταῖα χρόνια, ὕστερα ἀπὸ τὸ πάρσιμο τῆς Πόλης, οἱ δυὸ αὐτοὶ ἅγιοι καὶ πολλὲς φορὲς κι᾿ ἄλλοι στρατιωτικοὶ ἅγιοι ζωγραφίζουνται καβαλλικεμένοι ἀπάνω σὲ ἄλογα, σὲ ἄσπρο ὁ ἅγιος Γεώργης, σὲ κόκκινο ὁ ἅγιος Δημήτρης. Κι᾿ ὁ μὲν ἕνας κονταρίζει ἕνα θεριὸ κι᾿ ὁ ἄλλος ἕναν πολεμιστή, τὸν Λυαῖο.

Παναγία και Χριστός ~ William-Adolphe Bouguereau

Δημοσιεύθηκε αρχικά στο the Tempest Ahead:
Μία συλλογή 16 έργων του γάλλου ρεαλιστή ζωγράφου William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) η οποία περιλαμβάνει θέματα με την Παναγία και τον Χριστό. Ο Bouguereau (Μπουγκερώ) σαν πιστός Καθολικός δεν ήταν δυνατόν να μην συμπεριλάβει στο ογκώδες έργο του πίνακες θρησκευτικού περιεχομένου. Έχουν καταμετρηθεί περίπου 65 θρησκευτικά έργα που αποτελούν περίπου το 8% του…

Η Κοίμηση της Θεοτόκου

Στην Εκκλησία ο θάνατος γίνεται πανηγύρι. Δεν λέγεται θάνατος ή τελευτή. Αποκαλείται «Κοίμηση». Δεν εξαντλούνται τα πάντα στο εδώ και τώρα. Υπάρχει το γεγονός της μετά του τάφου η αιώνια ζωή. Ὁ Χριστιανός πιστεύει ότι κοιμάται προσωρινώς, για να ξυπνήσει στην αιωνιότητα. Ὁ θάνατος, με την Ανάσταση του Χριστού, γίνεται ένας μεγάλος ύπνος. Αυτό το πανηγύρι, την ελπίδα της αιώνιας βασιλείας, την αγάπη μας στην Παναγία Μητέρα όλων μας, θα δούμε και μέσα από αυτή την παρουσίαση μας, τιμώντας την Κοίμηση της Θεοτόκου ._ Ιερές Μονές Μετεώρων

Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε

Ιδιαίτερη είναι η αγάπη και ξεχωριστός ο σεβασμός, με τον οποίο το σύνολο των πιστών περιβάλλει την Ακολουθία του Ακάθιστου Ύμνου. Αγάπη και σεβασμός που πηγάζουν και εμπνέονται από το πρόσωπο προς το οποίο απευθύνεται η Ακολουθία, από την εκφραστικότητα και τον πλούτο των κειμένων, από το μελωδικό ένδυμα των λόγων. Αγάπη και σεβασμός που εκδηλώνονται με την ευλαβή παρουσία και ενεργό συμμετοχή στην Ακολουθία των «πιστώς προσκυνούντων και δοξαζόντων» Χριστιανών, τα απογεύματα της Παρασκευής καθ’ όλη τη διάρκεια της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.

Κυριακή της Ορθοδοξίας

Την πρώτη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής η Εκκλησία εορτάζει τον θρίαμβο της Ορθοδοξίας, έναντι των αιρέσεων, γι’ αυτό καλείται Κυριακή της Ορθοδοξίας. Οι αιρέσεις εμφανίσθηκαν από την αρχή του Χριστιανισμού και οι Απόστολοι προειδοποιούσαν για τον κίνδυνο από τους ψευδοδιδασκάλους.

Φώτης Κόντογλου (1895-1965)

Τὸ βυζαντινοπρεπὲς καὶ λαϊκότροπο ὕφος τοῦ Κόντογλου ξένισε τὴν ἐθισμένη στὶς τεχνοτροπίες τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ συρμοῦ κοινωνία, καθὼς δὲν νεωτέριζε ἀκολουθώντας κάποια ἤδη ἀναγνωρισμένη τάση στὸ Παρίσι, ἀλλὰ ἀντίθετα καινοτομοῦσε ἀναπλάθοντας δημιουργικὰ στοιχεῖα παραδοσιακῆς τέχνης σὲ ἔργα κοσμικοῦ περιεχομένου, προτείνοντας τὴν ἐπιστροφὴ σὲ μιὰ «ξεχασμένη» κοσμοθεωρία.

Άγιοι Ακύλας και Πρίσκιλλα…οι απόστολοι της συζυγίας

Οι άγιοι Ακύλας και Πρίσκιλλα ήταν αγαπημένο ζεύγος σκηνοποιών το οποίο καταγόταν από τον Πόντο και ζούσε στην Κόρινθο. Συνάντησαν τον Απόστολο Παύλο, όταν εκείνος μετέβη στην Κόρινθο και τον φιλοξένησαν στο σπίτι τους .

Ο θρύλος του αγίου Γεωργίου και του δράκοντα ~ Έντουαρντ Μπερν-Τζόουνς (1865-67) [7 έργα + 1]

Δημοσιεύθηκε αρχικά στο the Tempest Ahead:
? The Legend of St George and the Dragon ~ Edward Burne-Jones (1865-67)    Ο μεγάλος Προ-Ραφαηλίτης ζωγράφος Έντουαρντ Μπερν-Τζόουνς (1833-1898) μέσα από πληθώρα διάσημων ρομαντικών και ηρωικών έργων, αφιέρωσε και μιά σειρά επτά πινάκων για να απεικονίσει τον Θρύλο του Αγίου Γεωργίου και του Δράκοντα, όπως είχε αποδοθεί σε μεσαιωνικά διηγήματα.…

Σημείο αντιλεγόμενο – ποίημα της Σοφίας Κιόρογλου

Δημοσιεύθηκε αρχικά στο ΣΟΦΙΑ ΚΙΟΡΟΓΛΟΥ :
Σημείο αντιλεγόμενο, μεγαλοπρέπεια, δόξα και τιμή έργα χειρών μου μη μου δίνεις μακροθυμία και έλεος ζητώ. Θαυμαστό το όνομα Σου εν πάση τη γη τα πετεινά του ουρανού υποταγή χαράς θαλάσσια όντα σε αέναους παιάνες λίγο πριν ξεπροβάλλεις ψάλλουν το χερουβικό. Έργα χειρών μου μη μου δίνεις, μακροθύμησε και δείξε έλεος Τα πετεινά του ουρανού…

Η αλήθεια για τα Χριστούγεννα και η μυθοποίηση των Χριστουγέννων

Με την ενανθρώπηση και τη γέννησή Του ο Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός πραγματοποιεί τον σκοπό της πλάσεως του ανθρώπου, την εμφάνιση του Θεανθρώπου στην Ιστορία. Την ένωση του κτιστού πλάσματος με τον Άκτιστο Πλάστη. Ο σκοπός της ενανθρωπήσεως είναι η θέωση του ανθρώπου. «Άνθρωπος γίνεται Θεός, ίνα Θεόν τον Αδάμ απεργάσηται» (τροπάριο Χριστουγέννων). «Αυτός ενηνθρώπησεν, ίνα ημείς θεοποιηθώμεν» (Μ. Αθανάσιος). «Άνθρωπος γαρ εγένετο ο Θεός και Θεός ο άνθρωπος» (Ιωάννης Χρυσόστομος). Στη λογική ενός ηθικιστού ο όρος «θεοποιηθώμεν», που χρησιμοποιούν Πατέρες, όπως ο Μεγ. Αθανάσιος, είναι σκάνδαλο.

Περί Παραδείσων

Σχεδόν σε κάθε θρησκεία, ή μυθολογία υπάρχει ένας παράδεισος που υπόσχεται αιώνια ανταμοιβή, εφόσον οι οπαδοί του τηρούν τους κανόνες. Υπάρχουν αρκετές ομοιότητες μεταξύ τους – κυρίως αιώνια νεότητα, γαλήνη και απουσία του κακού – αλλά υπάρχουν και αρκετές διαφορές. Ιδού λοιπόν σε μια σύντομη παρουσίαση, ορισμένοι από τους γνωστότερους παραδείσους.

Ευχές Πάσχα

«Ὅλα στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μιλοῦν γιὰ τὴν ἐνανθρώπιση τοῦ Θεοῦ καὶ τὴ θέωση τοῦ ἀνθρώπου». Τὸ ἕνα εἶναι προαπαιτούμενο τοῦ ἄλλου καὶ δὲν μπορεῖ νὰ ἐπιτευχθεῖ παρὰ μόνο μὲ τὴν ἀκατάπαυστη καὶ ἀέναη λειτουργία τοῦ πόνου καὶ τῆς ἀγάπης γιὰ τὸν Ἄνθρωπο. Τὸ «ἐγώ» στὴν ὑπηρεσία τοῦ «ΣΥ», στὸ «κατ᾿ εἰκόνα καὶ ὁμοίωσιν» Πρόσωπο τοῦ Ἄλλου. Ἐξάλλου ἂν σκοπὸς τῆς βιωτῆς μας εἶναι νὰ τὰ βροῦμε μὲ τὸν Θεό, τότε εὔκολα μποροῦμε νὰ τὰ βροῦμε καὶ μεταξύ μας. Τί δώσαμε ὅμως στὸν Ἄλλον, τὴν ἴδια στιγμὴ ποὺ τὰ ζητᾶμε ὅλα ἀπὸ τὸ Θεό;

Φώτης Κόντογλου…Κυριακή της Ορθοδοξίας

Η Κυριακή τῆς ᾿Ορθοδοξίας, καθιερώθηκε νὰ γιορτάζεται ἀπὸ τὴν ᾿Εκκλησία μας μὲ τὴν ἀναστήλωση τῶν εἰκόνων καὶ τὴν νίκη τῆς εὐσέβειας καταπάνω στοὺς εἰκονομάχους. Οἱ εἰκονομάχοι ἤτανε οἱ νεωτεριστὲς ἐκεινοῦ τοῦ καιροῦ, ποὺ ἀρχίσανε ἀπὸ τὴν κατάργηση τῆς εἰκονογραφίας, γιὰ νὰ προχωρήσουν, σιγὰ-σιγά, ὅπως συνηθίζουν πάντα οἱ τέτοιοι, καὶ σὲ ἄλλες καταλυτικὲς μεταρρυθμίσεις, ὥς ποὺ νὰ μὴν ἀφήσουν τίποτα ἀπείραχτο στὴν᾿Ορθοδοξία. ῾Η εἰκόνα στάθηκε τὸ σύμβολο τῆς ᾿Ορθοδοξίας καὶ γιὰ τὶς εἰκόνες βρισκότανε σὲ ἀναταραχὴ τὸ Βυζάντιο, σὲ ἐμφύλιο πόλεμο, ἐπὶ 116 χρόνια. Στὰ 787 μ.Χ. ἔγινε ἡ ἐν Νικαίᾳ Ζʹ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος, ποὺ ἐκήρυξε τὴν ἀναστήλωση τῶν εἰκόνων κ᾿ ἔβαλε τέλος στὴν εἰκονομαχία ποὺ εἶχε ἀρχίσει ἀπὸ τὰ 726, ἐπὶ Λέοντος τοῦ ᾿Ισαύρου. ᾿Αλλά, κ᾿ ὕστερα ἀπὸ τὴν Ζʹ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο, ξαναζωντάνεψε ἡ εἰκονομαχία, ὥς ποὺ ἔγινε ἄλλη σύνοδος στὴν Κωνσταντινούπολη, στὰ 842, κι᾿ αὐτὴ ἐπικύρωσε τὴν Ζʹ Οἰκουμ. Σύνοδο, κ᾿ ἔτσι ἔπαψε ἐκείνη ἡ μανία τῆς εἰκονομαχίας. Αἰτία ἀπ᾿ ὅπου προέρχεται κάθε αἵρεση καὶ νεωτερισμὸς στὴ θρησκεία, εἶναι ἡ ἀπιστία κι᾿ ὁ ὀρθολογισμός. Γι᾿ αὐτὸ κ᾿ οἱ εἰκονομάχοι ἤτανε ἄνθρωποι μὲ ψυχρὴ ψυχή, ἄπιστοι, ἀλαζόνες, ματαιόδοξοι, στερημένοι ἀπὸ πνευματικὸ βάθος, καὶ σπρωγμένοι, σὲ ὅ,τι κάνανε ἀπὸ πολιτικοὺς κι᾿ ἄλλους παρόμοιους ἀντιπνευματικοὺς σκοπούς.