Η Μάχη του Σίρμιου ή του Σεμλίν ή του Ζέμουν (ουγγρικά: zimonyi csata‎‎) διεξήχθη στις 8 Ιουλίου 1167 μεταξύ της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και του βασιλείου της Ουγγαρίας.

Στις 14 Σεπτεμβρίου η Εκκλησία μας εορτάζει την παγκόσμια Ύψωση του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού, που πραγματοποιήθηκε το έτος 628 μ.Χ. από τον Πατριάρχη Ζαχαρία (επί Ηρακλείου). Πριν 293 χρόνια μια άλλη Ύψωση είχε λάβει χώρα από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Μακάριο (επί Μεγ. Κωνσταντίνου). Ονομάσθηκε Ύψωση, διότι οι πατριάρχες ύψωσαν, αναπαριστώντας τρόπον τινά τη στιγμή τής σταυρώσεως, τον τίμιο σταυρό σε επίσημη ιερά Ακολουθία, προκειμένου να τον δ ε ι και στη συνέχεια προσκυνήσει, ο «λαός τού Θεού».

Η Ρωμαϊκή πολιτική θεωρία, ο Ελληνικός πολιτισμός και η Χριστιανική πίστη αποτελούν τα κύρια στοιχεία που καθόρισαν την εξέλιξη του Βυζαντίου. Χωρίς αυτά τα τρία στοιχεία είναι αδύνατο να κατανοήσουμε το Βυζάντιο. Η σύνθεση του Ελληνικού πολιτισμού με τη Χριστιανική θρησκεία στο πλαίσιο της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας οδήγησε στη γένεση του ιστορικού εκείνου φαινομένου που ονομάζουμε Βυζαντινή αυτοκρατορία. Η σύνθεση αυτή πραγματοποιήθηκε όταν η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία μετατόπισε το κέντρο της στην Ανατολή, μετά την κρίση που ξέσπασε τον 3ο αιώνα. Συγκεκριμένη μορφή έλαβε με την αναγνώριση του Χριστιανισμού από το Imperium Romanum και την ίδρυση της νέας πρωτεύουσας στον Βόσπορο. Τα δύο αυτά γεγονότα, δηλαδή η νίκη του Χριστιανισμού και η οριστική μετάθεση του πολιτικού κέντρου του κράτους στην εξελληνισμένη Ανατολή, εγκαινιάζουν τη Βυζαντινή εποχή.

Ήδη από τον 1ο μ.Χ. αιώνα έχουμε τους πρώτους Χριστιανούς ιατρούς, τον Ευαγγελιστή Λουκά και ακόμα έχουμε τις πρώτες γυναίκες ιατρούς αναργύρους, τις αδελφές Ζηναϊδα και Φιλονίλλα, συγγενείς του Αποστόλου Παύλου, που άφησαν την Ταρσό της Κιλικίας και εγκαταστάθηκαν στην Δημητριάδα της Μαγνησίας, θεραπεύοντας δωρεάν τους ασθενείς (η μνήμη τους τιμάται στις 11 Οκτωβρίου).

Ο Αλέξιος Α’ υπήρξε αυτοκράτορας του Βυζαντίου, κατά την εποχή των Πρώτων Σταυροφοριών (1095 – 1099). Ως πρώτος της δυναστείας των Κομνηνών, κληρονόμησε μια εξασθενημένη αυτοκρατορία κατά την στέψη του ως αυτοκράτωρ το 1081. Το Βυζάντιο, δεχόταν πολύπλευρες επιθέσεις, ιδιαίτερα από τους Σελτζούκους Τούρκους, οι οποίοι είχαν ασπασθεί το Ισλάμ. Παρ’ όλα αυτά ο Αλέξιος κατάφερε να αποκαταστήσει το κύρος της αυτοκρατορίας κατά την διάρκεια των τριάντα επτά ετών βασιλείας του.

Ο Αλέξιος Α’ είναι επίσης γνωστός ως ο Βυζαντινός αυτοκράτωρ ο οποίος ζήτησε την βοήθεια του Πάπα Ουρβανού ΙΙ, θρησκευτικού και πνευματικού ηγέτη της Καθολικής Εκκλησίας, εναντίον των Σελτζούκων Τούρκων. Αυτός με τη σειρά του, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην Πρώτη Σταυροφορία, η οποία τους επόμενους δύο αιώνες προκάλεσε σφοδρές συγκρούσεις μεταξύ του Χριστιανικού και του Ισλαμικού κόσμου.

«Το αίμα των Χριστιανών ρέει εν μέσω ανείπωτων σκηνών σφαγής………Ως εκ τούτου στο όνομα του Θεού σας παρακαλώ να φέρετε στην Πόλη όλους τους πιστούς στρατιώτες του Χριστού» Επιστολή του Αλεξίου Α’ προς τον Ροβέρτο Β’ της Φλάνδρας εμπνευστή των Πρώτων σταυροφοριών

Ο Θεοδόσος θεωρείται ο τελευταίος αυτοκράτορας της ενιαίας Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Παντρεύτηκε την Φλασίλα με την οποία απέκτησε δύο γιούς τους Αρκάδιο και Ονώριο και μια κόρη την Πουλχερία, αργότερα παντρεύτηκε την Γκάλλα (αδελφή του Ουαλεντινιανού) με την οποία απέκτησε μία κόρη την Γκάλλα Πλακιντία. Πεθαίνοντας τον Ιανουάριο του 395, σε ηλικία 50 ετών, κληροδότησε την αυτοκρατορία στους δύο γιους του………το ανατολικό τμήμα στον Αρκάδιο και το δυτικό στον Ονώριο. Από τότε τα δύο τμήματα της αυτοκρατορίας ακολούθησαν διαφορετικές πορείες και γι’ αυτό πολλοί ιστορικοί ορθώς θεωρούν το έτος 395 ως απαρχή της Βυζαντινής ιστορίας.

Ο Φλάβιος Αρκάδιος Αύγουστος γεννήθηκε το 377 μ.Χ στην Ισπανία (ονομασία της Ιβηρικής Χερσονήσου επί Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας) ήταν ο πρεσβύτερος γιός του Θεοδοσίου A’ (τελευταίος Ρωμαίος αυτοκράτωρ) και της Φλασίλας (Αέλια Φλάβια Φλασίλα) και αδελφός του Ονόριου. Ο Αρκάδιος όταν ανήλθε στον θρόνο ήταν μόλις δεκαεπτά ετών και δεν διέθετε την ανάλογη εμπειρία και βούληση, με αποτέλεσμα σύντομα να βρεθεί δέσμιος «συγγενικών» προσώπων, τα οποία διηύθυναν και κατηύθυναν τα θέματα της αυτοκρατορίας, σύμφωνα με τα συμφέροντα και τις προσωπικές επιθυμίες τους.

O Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος στήν Ιστορία του Ελληνικού Έθνους παραθέτει τήν δική του άποψη γιά τόν ξεχασμένο Ελληνισμό του Μεσαίωνα: «Η Κωνσταντινούπολις ήτο ανέκαθεν πόλις ελληνική, οι κάτοικοι αυτής, οι ιεράρχαι, οι λόγιοι, οι δημόσιοι λειτουργοί, πολιτικοί τε και στρατιωτικοί, ή ήσαν Έλληνες, ή ωμίλουν τήν ελληνικήν ως ιδίαν γλώσσαν. Τά κάλλιστα των κοσμημάτων της πόλεως ήσαν τά μέν έργα της αρχαίας ελληνικής τέχνης, τά δέ φιλοπονήματα μαθητών της τέχνης ταύτης. Κατά μικρόν ούτω παντελώς εξενίκησεν η ελληνική ώστε πάσα μέν η νομοθεσία εγράφη ελληνιστί, πάσα δέ η διοίκησις ελληνιστί διεξήχθη».

H Τέταρτη Σταυροφορία και η κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης το 1204 είναι από τα πολυσυζητημένα θέματα της μεσαιωνικής ιστορίας και έχει τύχει ανάμεικτων ερμηνειών. H Ιστορία τις αναφέρει ως ένα έγκλημα ενάντια στην ανθρωπότητα αλλά επίσης και ως την αναπόφευκτη κατάρρευση του βυζαντινού πολιτικού καθεστώτος, το οποίο ταλανιζόταν από μια ανεξέλεγκτη εσωτερική κρίση εξαιτίας της αντιπαράθεσης δύο διαφορετικών πολιτισμών.

Το έτος 815 μ.Χ στην Ισπανία το επαναστατικό κίνημα κατά του εμίρη Al Hakam της δυναστείας των Ομμεϋάδων απέτυχε, αναγκάζοντας τον αρχηγό της επανάστασης Abu Hafs (Αποχάβος κατά τους Βυζαντινούς) να καταφύγει στην Αίγυπτο μαζί με τους υποστηρικτές του. Εκμεταλλευόμενοι τους εμφυλίους εντός του Αραβικού κόσμου κατέλαβαν την Αλεξάνδρεια το 816 και σε μια από τις πειρατικές επιδρομές τους έφτασαν ως τη Κρήτη και όπως χαρακτηριστικά δήλωσαν «Ιδού η γη όπου σ’ αυτήν ρέει μέλι και γάλα» (Σκυλιτζής Ι., Χρονογραφία σελ.56). Το 824-5 ο εμίρης Al Mamun ανεκατέλαβε την πόλη υποχρεώνοντας τον δαιμόνιο Abu Hafs να εγκαταλείψει τη χώρα και να αποβιβαστεί στη Κρήτη, πιθανόν κοντά στα Μάταλα.

Η απουσία του αυτοκρατορικού στόλου λόγω εμπλοκής σε εμφύλιες διαμάχες, έδωσε την ευκαιρία στους Σαρακηνούς να κατακτήσουν σταδιακά το νησί ως το έτος 828. Μετά από μια πρόχειρα οργανωμένη και ανεπιτυχή προσπάθεια ανακατάληψης των Βυζαντινών υπό τους πρωτοσπαθάριους Φωτεινό και Δαμιανό, οι Άραβες οχυρώνουν μια τοποθεσία με ισχυρό τείχος και τάφρο και την ονομάζουν Αλ – Χαντάκ δηλαδή το σημερινό Ηράκλειο. Από τότε ξεκινά η πειρατική τους δράση η οποία δεν είχε σκοπό την υποδούλωση άλλων νησιών, αλλά την απόσπαση λύτρων ή λείας από διερχόμενα εμπορικά πλοία.

Ο Βασίλειος Β΄ ο Βουλγαροκτόνος, ήταν Βυζαντινός αυτοκράτορας της Μακεδονικής δυναστείας, ο οποίος χάρισε την τελευταία περίοδο πολιτικής ακμής στην αυτοκρατορία.

Η μάχη της Tours (συχνά αποκαλείται μάχη του Πουατιέ, αλλά δεν πρέπει να συγχέεται με τη μάχη του Πουατιέ το 1356) έγινε στις 10 Οκτωβρίου 732 μεταξύ των Φράγκων με αρχηγό τον Κάρολο Μαρτέλο (Charles Martel) και του Σαρακηνού Ισλαμικού στρατού (Άραβες – Βέρβεροι – Μουσουλμάνοι Γαλάτες – Γότθοι) με αρχηγό τον εμίρη Αμπντούλ Ραχμάν (Abdul Rahman Al Ghafiqi) κοντά στην πόλη Τουρς της Γαλλίας. Οι Φράγκοι νίκησαν τους Σαρακηνούς και ο Abdul Rahman σκοτώθηκε. Η συγκεκριμένη μάχη θεωρείται μεγίστης στρατηγικής σημασίας, διότι σταμάτησε την προέλαση των Ισλαμιστών από την Ιβηρική χερσόνησο προς το βορρά συμβάλλοντας να διατηρηθεί ο Χριστιανισμός ως κύρια θρησκεία στην Ευρώπη σε μία χρονική περίοδο όπου το Ισλάμ «λεηλατούσε» τα εναπομείναντα εδάφη της πάλαι ποτέ κραταιάς Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.

Αν ρωτήσει κάποιος δέκα τυχαίους ανθρώπους, «πώς είναι η βυζαντινή σημαία» οι 9 από τους 10 – αν όχι και οι δέκα – θα απαντήσουν η κίτρινη με το δικέφαλο αετό.
Είναι η σημαία που δεσπόζει έξω από όλες σχεδόν τις εκκλησίες και μοναστήρια της χώρας και έχει υιοθετηθεί ως σύμβολο από την εκκλησία της Ελλάδος.
Ποια είναι όμως η αλήθεια;
Ήταν η σημαία με το δικέφαλο το επίσημο σύμβολο αυτοκρατορίας;

Ο Νικηφόρος Φωκάς καταγόταν από την μεγάλη οικογένεια των Φωκάδων της Καππαδοκίας. Ο πατέρας του Βάρδας Φωκάς ήταν στρατηγός του θέματος των Ανατολικών. Σε πολύ νεαρή ηλικία απέκτησε πλούσια εμπειρία από τους πολέμους των Βυζαντινών εναντίον των Αράβων.

Έχοντας αποφασίσει να ηγηθεί ο ίδιος της αποστολής, όφειλε να διορίσει την αντιβασιλεία, με την συμμετοχή του υιού του Ηράκλειου-Κωνσταντίνου. Επειδή, όμως, ο νεαρός διάδοχος ήταν ανήλικος, όρισε επιτρόπους την αυτοκράτειρα, τον Πατριάρχη και τον πατρίκιο Βώνο. Στην προσπάθειά του να δημιουργήσει έναν όσο το δυνατόν, «εθνικό» στρατό μέσα στην πολυεθνική αυτοκρατορία, χρησιμοποίησε το μόνο μέσο που διέθετε, την Ορθόδοξη Χριστιανική πίστη και συγκεκριμένα, με όρους της εποχής, το δόγμα της Χαλκηδόνας. Ήταν επόμενο λοιπόν η αναχώρησή του να συνοδευτεί με τον ανάλογο συμβολισμό και να προβληθεί με το πρέπον τελετουργικό. Πιο συγκεκριμένα, ο Ηράκλειος εόρτασε το Πάσχα 4 Απριλίου του 622 στην Κωνσταντινούπολη και κοινώνησε των Αχράντων Μυστηρίων.

Οι πρώτες εχθροπραξίες μεταξύ Βυζαντίου και Περσίας ξεκίνησαν με τον θάνατο του Μεγ. Κωνσταντίνου το 337 μ.Χ., καθώς ο Πέρσης βασιλέας θέλησε να εκμεταλλευθεί την έλλειψη ισχυρού αυτοκράτορα για να αναβαθμίσει τον ρόλο του στην περιοχή της Μεσοποταμίας και να αποκομίσει πολιτικά και εδαφικά οφέλη στην Μικρά Ασία και Αρμενία. Έκτοτε και μέχρι το 628 μ.Χ., έτος της οριστικής καθυπόταξης των Περσών, θα ακολουθούσαν τρεις αιώνες συγκρούσεων.

Την πρωτοχρονιά του 1068 ο 45χρονος Ρωμανός Διογένης εστέφθη Αυτοκράτωρ Ρωμαίων, ονειροπολώντας να αναβιώσει τη δόξα και τη χαμένη δύναμη της Αυτοκρατορίας, σχεδιάζοντας να απαλλάξει τα Θέματα (επαρχίες) της Μικράς Ασίας από τις επιδρομές των Σελτζούκων Τούρκων, χωρίς να διαθέτει τα αξιόμαχα φουσάτα των προηγούμενων Στρατηγών –Αυτοκρατόρων, ή την υποστήριξη των πολιτικών της Βασιλεύουσας, οι οποίοι διέκοψαν απρόθυμα την ηθική και υλική καταστροφή του στρατού και του κράτους για να τον εκθρονίσουν.

Ο προηγούμενος αυτοκράτωρ, Κωνσταντίνος Ι’ Δούκας, είχε πεθάνει σε προχωρημένη ηλικία στις 21 Μαΐου 1067, αφήνοντας ως διάδοχο, τον ανήλικο γιό του Μιχαήλ και την 30χρονη όμορφη σύζυγό του Ευδοκία Μακρεμβολίτισα, η οποία ασκούσε την αντιβασιλεία προς χάριν του γιού της. Η Αυγούστα είχε απομείνει πλέον μόνη, ανασφαλής και περιστοιχισμένη από μία φατρία δολοπλόκων πολιτικών, για να κυβερνήσει μία τεράστια Αυτοκρατορία της οποίας οι επαρχίες μαστίζονταν από εχθρικές επιδρομές. Στο πρόσωπο του αρρενωπού Ρωμανού Διογένη δεν άργησε να βρει έναν ιδανικό Αυτοκράτορα ο οποίος θα ανελάμβανε με πυγμή τα διοικητικά, στρατιωτικά και πολύ περισσότερο, τα συζυγικά καθήκοντα. Ψηλός, ξανθός, εύρωστος, με φωτεινό, ελαφρά ειρωνικό βλέμμα και αριστοκρατικό παρουσιαστικό, ο Ρωμανός ήταν ένας ιδιαίτερα γοητευτικός άνδρας, του οποίου «…ακόμη και η αναπνοή ήταν ευγενική, αν όχι θεία», σύμφωνα με τα λόγια κάποιου χρονογράφου.

Το 1098 το Ισλάμ ήταν διηρεμένο σε δυο θρησκευτικές παρατάξεις…..το χαλιφάτο των Αββασιδών της Βαγδάτης (Σουνίτες) και το χαλιφάτο των Φατιμιδών του Καΐρου (Σιίτες) εκ των οποίων το πρώτο αναγνωριζόταν από τους Τούρκους και το δεύτερο από το αραβικό βασίλειο της Αιγύπτου. Αυτό το θρησκευτικό σχίσμα συνδυαζόταν από τήν αντίθεση δύο φυλών………τους Αραβες εναντίον των Τούρκων καί ένα από τα κυριότερα σημεία της έριδας ανάμεσα στους δυο αντιπάλους ήταν η Παλαιστίνη.

Κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί διαφορετικές απόψεις – γνώμες όσον αφορά στην καταγωγή – προέλευση – ταυτότητα των «Βλάχων». Η παρούσα ανάρτηση «προσπαθεί» να προσεγγίσει το όλο ζήτημα ιστορικά προκειμένου να διευκρινισθούν τυχόν αμφιβολίες ένθεν κακείθεν.
Σύμφωνα με τις κυριότερες εκδοχές οι Βλάχοι είναι κατά περίπτωση, Δάκες, ή Θράκες ή Ιλλυριοί, ή Κέλτες, ή απόγονοι αρχαίων Ρωμαίων, ή λατινοφωνήσαντες αυτόχθονες κατά τόπον πληθυσμοί.

Ξεκινώντας στις 3 Ιουλίου σε ενιαίο σώμα, για ν’ αποφύγει την επανάληψη του κινδύνου που διέτρεξε στο Δορύλαιο, ο στρατός αγωνιζόταν να περάσει το μικρασιατικό οροπέδιο προς τα νοτιοανατολικά. Αφού πέρασε μέσα από το Πολύβοτο, έστρεψε προς την Αντιόχεια της Πισιδίας, όπου ήταν δυνατό να βρεθούν τρόφιμα και νερό και κατέληξε στο Φιλομήλιον (Ακσεχιρ).

Η κατάρρευση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μετά το Μαντζικέρτ και η αδράνεια του Βυζαντίου στην κατάληψη της Μικράς Ασίας από τούς Τούρκους, δημιούργησαν στη Δύση την πεποίθηση πως σε μια τέτοια κατάπτωση, τα δυτικά έθνη έπρεπε να επέμβουν για να σώσουν την Ευρώπη που βρισκόταν υπό άμεση απειλή. Διαβάζουμε στό βιβλίο του ιστορικού Rene Grousset ότι:

«Ο Γουλιέλμος της Τύρου θα δει στην καταστροφή του Μαντζικέρτ τον ΠΛΗΡΗ ΠΑΡΑΜΕΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΩΣ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣΥΝΗΣ, την ιστορική δικαίωση της προβολής των Φράγκων, για νά αντικαταστήσουν τους συντρόφους τους, που είχαν τεθεί εκτός μάχης. Πραγματικά, ήταν καιρός να σκεφτούν πως θά αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Το Ισλάμ, από τη Νίκαια όπου είχε εδραιωθεί, μπορούσε κάθε στιγμή να αιφνιδιάσει την Κωνσταντινούπολη.

Παρ’ όλη τη στρατιωτική οργάνωση, τόν πλούτο, τις τεχνικές γνώσεις, τή θαλάσσια υπεροχή καί τήν υψηλή διπλωματία, η εσωτερική διαφθορά καί απληστία της αριστοκρατίας έφεραν τήν ύφεση και στό τέλος τήν καταστροφή του μεσαιωνικού κράτους των Ελλήνων. Οι Βυζαντινοί ήταν σέ αριθμό και τεχνικό εξοπλισμό ικανοί νά αναχαιτήσουν τίς εχθρικές επιθέσεις, αλλά η δiαφθορά καί οι ραδιουργίες έφεραν τήν καταστροφή, η οποία ξεκίνησε μέ τήν τραγικότερη μάχη της ρωμιοσύνης στό Μαντζικέρτ τό έτος 1071.

O Βασίλειος Β’ ο Μακεδών, άφησε στους απογόνους του μία κληρονομιά ανταξια του Μεγάλου Αλεξάνδρου, την επονομαζόμενη τότε Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, γνωστότερη ως Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Ήταν το μεγαλύτερο κράτος του τότε γνωστού κόσμου και οι επαρχίες της εκτείνονταν από την Καππαδοκία – Πόντο, μέχρι τη Σικελία – Απουλία και από την Κύπρο- Κρήτη μεχρι την Ρουμελία και την Κριμαία.

Ως αυτοκρατορία δεν ήταν δυνατον να αποτελείται αμιγώς από μία εθνότητα, αλλά επειδή βρίσκονταν σε περιοχές ελληνικές από αρχαιοτάτων χρόνων, οι κάτοικοί της ήταν κυρίως Έλληνες (Ρωμιοί). Ακολουθούσαν οι Αρμένιοι, οι Γεωργιανοί (Ίβηρες), οι Σύριοι, οι Σλάβοι, οι Αλβανοί, οι Ορθόδοξοι Άραβες κ.ά.. Οι ίδιοι αποκαλούσαν τούς εαυτούς τους «Ρωμαίους», για να κρατήσουν την αίγλη και τη δόξα πού είχαν κληρονομήσει από την περίφημη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Ομοίως ο Γερμανός αυτοκράτωρ Όθων ο Α’, όταν δημιούργησε το κράτος του, το ονόμασε «Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία», διότι Ρωμαίος αυτοκράτορας σήμαινε θέση ανώτερη από τούς υπόλοιπους Φράγκους βασιλείς. Οι Φράγκοι όμως τούς Βυζαντινούς τούς αποκαλούσαν «Γραικούς», (Graeci) όπως επί παραδείγματι, τούς αποκάλεσε και ο Λιουτπράνδος, επίσκοπος Κρεμώνας, ο οποίος είχε επισκεφθεί το Νικηφόρο Φωκά, το 968. Εξ ού και σήμερα άπαντες οι λαοί της υφηλίου μάς αποκαλούν Γραικούς (Greek, Griechen, Grec, Greco κ.τ.λ) με εξαίρεση τούς Τούρκους πού μας αποκαλούν Ίωνες (Yunan). Οι Τούρκοι ανέκαθεν μας αποκαλούσαν Ρωμηούς (Rum), αλλά για να καταδείξουν ότι η σύγχρονη Ελλάδα δέν έχει σχέση με το κατακτηθέν από αυτούς Βυζάντιο την αποκαλούν Yunanistan.