«Αν ζητούσαν από κάποιον να καθορίσει την ιστορική περίοδο, κατά την οποία η κατάσταση του ανθρώπινου γένους ήταν η πλέον ευτυχισμένη και ευημερούσα………..σίγουρα θα ανέφερε αυτήν που μεσολάβησε από το θάνατο του Δομητιανού μέχρι την διαδοχή του Κομμόδου». Γίββων «Η παρακμή και η πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας».

Ο Δομιτιανός (νεότερος γιος του Βεσπασιανού) ήταν ο τελευταίος αυτοκράτορας που κυβέρνησε κληρονομικώ δικαίω (κληρονόμησε την θέση από τον πατέρα του). Για τα επόμενα ογδόντα χρόνια, κυβέρνησαν την Ρώμη οι αποκαλούμενοι «θετοί» αυτοκράτορες (Νέρβας, Τραϊανός, Αδριανός, Αντωνίνος Πίος, Μάρκος Αυρήλιος). Ήσαν άνδρες οι οποίοι είχαν επιλεγεί για τις ικανότητές τους και όχι λόγω κληρονομικού δικαιώματος, γεγονός που επέτρεψε στην Ρώμη να βιώσει την ευτυχή περίοδο που αναφέρει ο Γίββων και η οποία λήγει με την βασιλεία του Κομμόδου.

Κατά καιρούς ειπώθηκαν φράσεις οι οποίες έμειναν ανεξίτηλα χαραγμένες στην ιστορία και απετέλεσαν σημείο αναφοράς για τις μετέπειτα γενεές. Όμως για διάφορους λόγους με την πάροδο των ετών ορισμένες εξ’ αυτών παρερμηνεύθηκαν, ή μετεφέρθησαν παραποιημένες, ή ουδέποτε ειπώθηκαν, διότι είτε δεν αποδόθηκαν σωστά (μετάφραση) είτε για λόγους σκοπιμότητας (προπαγάνδα, εξυπηρέτηση συμφερόντων, κ.λ.π).

Το όνομα Όδρυσος εμφανίζεται ως τοπογραφική και εθνοτική ονομασία σε επιγραφές γραμμικής γραφής β’ που βρέθηκαν στην Κνωσό και την Θήβα, χωρίς όμως να αποσαφηνίζεται ως έννοια. Το βασίλειο των Οδρυσών εμφανίζεται προς το τέλος του 6ου ή αρχές του 5ου αι. π.Χ. Ο Ηρόδοτος χρησιμοποιεί την ονομασία για να υποδηλώσει τους Θράκες που κατοικούσαν στα εδάφη κατά μήκος των ποταμών Έβρου και Στρυμόνα από τη Ροδόπη μέχρι τον Αρτσικό ποταμό στην σημερινή Ανατολική Θράκη και έως την Βάρνα της Βουλγαρίας . Ο Θουκυδίδης αναφέρει ότι το βασίλειό τους ήταν το μεγαλύτερο και εκτεινόταν από την Αδριατική έως την Μαύρη θάλασσα.

Ο Αρχίλοχος ο οποίος ήκμασε περί το 650 π.Χ. καταγόταν από την Πάρο και υπήρξε ο νεότερος Έλληνας συγγραφέας ιαμβικής, ελεγειακής & λυρικής ποίησης. Τα διασωθέντα αποσπάσματα του έργου του, καταδεικνύουν μετρική πρωτοπορία υψηλού επιπέδου.

Πατέρας του Αρχιλόχου ήταν ο Τελεσικλής, ένας εύπορος Πάριος ο οποίος είχε ιδρύσει αποικία στην Θάσο στην οποία έζησε ο Αρχίλοχος και η μητέρα του Ευηνώ. Αποσπάσματα της ποίησής του αναφέρονται στην ηλιακή έκλειψη της 6ης Απριλίου 648 π.Χ, καθώς και στον πλούτο του Λυδού βασιλέα Γύγη (680 – 645 π.Χ). Οι λεπτομέρειες της ζωής του Αρχιλόχου, προέρχονται ως επί το πλείστον από τα ποιήματά του – μια αναξιόπιστη πηγή, διότι η περιγραφή των γεγονότων μπορεί να είναι φανταστική, ή περιλαμβάνει φανταστικά πρόσωπα – καταστάσεις.

Ο Ναπολέων Βοναπάρτης υπήρξε ένας από τους επιφανέστερους στρατιωτικούς και πολιτικούς ηγέτες της ιστορίας. Τα πολιτικά του επιτεύγματα ήσαν σπουδαία, αλλά αξιοθαύμαστα υπήρξαν τα αντίστοιχα στρατιωτικά, τα οποία εκτός του ότι άλλαξαν για πάντα τον γεωπολιτικό χάρτη της Ευρώπης, ταυτόχρονα ανέδειξαν νέες τακτικές πολέμου.

Ο Ερμόλαος και ο Σώστρατος μαζί με άλλους συνωμότησαν για να δολοφονήσουν τον Μ. Αλέξανδρο ενώ κοιμόταν.

Για να μην πάρω τους πολύ παληούς, παίρνω δυο τρεις από εκείνους πού αγωνισθήκανε για την ελευθερία της Ελλάδας, πού όποτε μιλάνε για τη λευτεριά, μιλάνε και για τη θρησκεία.

Ο Ρήγας Φεραίος λέγει: «Να κάνουμε τον όρκο απάνω στο Σταυρό». Ένας άλλος ποιητής γράφει: «Για της πατρίδας την ελευθερία για του Χρίστου την πίστη την αγία γι’ αυτά τα δύο πολεμώ, μ’ αυτά να ζήσω επιθυμώ κι αν δεν τα αποχτήσω τι μ’ ωφελεί να ζήσω;».

Του Σολωμού η ψυχή είναι θρεμμένη με τη θρησκεία, γι’ αυτό μοσκοβολούνε τα ποιήματα του από δαύτη. Κι αυτή τη μοσκοβολιά τη νιώθει κανένας στην Ημέρα της Λαμπρής, στη Δέηση της Μαρίας, στη Φαρμακωμένη, Εις Μοναχήν, στον Ύμνο της Ελευθερίας, στο Διάλογο και σε πολλά άλλα.

Τεχνικές οι οποίες βασίζονται στη φυσική επιστήμη διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο έργο των αρχαιολόγων, προκειμένου να χρονολογήσουν την ιστορία και να αποκαλύψουν άγνωστες περιοχές.

Το μαντείο του Άμμωνα, μέσω των Ελλήνων της Κυρηναϊκής ήταν παλαιόθεν γνωστό στους Έλληνες της κυρίως Ελλάδας, που πίστευαν ότι από εκεί είχε φθάσει η σχετική τέχνη στο αρχαιότερο μαντείο τους, εκείνο της Δωδώνης. Έχαιρε δε μεγάλου σεβασμού, καθότι ο Αριστοφάνης θεωρούσε το Μαντείο του Άμμωνα ως το δεύτερο σημαντικότερο μετά από εκείνο των Δελφών, ο Πίνδαρος είχε ιδρύσει στη Θήβα ναό του Άμμωνα και οι Αθηναίοι είχαν στείλει επίσημη αντιπροσωπεία κατά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο, για να πάρουν χρησμό.

Ο Κουμπλάϊ Χαν ήταν ο 5ος Μεγάλος Χαν της Μογγολικής Αυτοκρατορίας (1260-1294) και ιδρυτής της δυναστείας Γιουάν της Κίνας. Ανεδείχθη σε αυτοκράτορα της Κίνας όταν κατέκτησε την Νότια Κίνα που ανήκε στην δυναστεία Σονγκ, κάνοντας το τελευταίο βήμα στις προσπάθειες των Μογγόλων να κυβερνήσουν την αχανή χώρα. Με αυτήν την κατάκτηση κατέστη άρχων όλων των Μογγολικών κτήσεων ήτοι της Χρυσής Ορδής στη νότια Ρωσία – του 2ου Χανάτου της Περσίας και όλων των περιοχών που ανήκαν παραδοσιακά σε Μογγόλους πρίγκιπες.

O Ονήσανδρος ή Ονάσανδρος (1ος αιώνας μ.Χ) ήταν Έλληνας Πλατωνικός φιλόσοφος και συγγραφέας του «Στρατηγικού» μιάς εμπνευσμένης μελέτης σχετικά με τα καθήκοντα – αρετές και προσόντα των στρατηγών. Το εν λόγω πόνημα ήταν αφιερωμένο στον Κουΐντο Βεράνιο Νέπο (Quintus Veranius Νepus) ο οποίος διετέλεσε Ύπατος το 49 μ.Χ. και Λεγάτος της Βρετανίας.

Η διαχρονικότητα των ρήσεων των πνευματικών ταγών της αρχαιότητας έγκειται στο γεγονός ότι ήσαν σαφείς, περιεκτικές και κυρίως εκθείαζαν αρετές και αξίες, ή αντίστοιχα καυτηρίαζαν ελαττώματα και αδυναμίες. Αυτός είναι ο λόγος που χαρακτηρίσθηκαν ως αποφθέγματα και αποτελούν παγκόσμια πνευματική παρακαταθήκη.

Το 1914 βρήκε την Ευρώπη διαιρεμένη σε δύο αντίπαλους συνασπισμούς, την Τριπλή Συμμαχία των Κεντρικών Δυνάμεων (Αυστροουγγαρία, Γερμανία και Ιταλία) και την Τριπλή Συνεννόηση ή Αντάντ (Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία και Ρωσία). Η πρώτη από τις συμμαχίες αυτές υπεγράφη στη Βιέννη στις 20 Μαρτίου 1882 και ανανεώθηκε προς το τέλος του 1912. Η θέση όμως της Ιταλίας στην Τριπλή Συμμαχία φαινόταν μάλλον αμφίβολη, λόγω της παραμονής ακόμη υπό Αυστροουγγρικό ζυγό των επαρχιών του Τρεντίνου, του Μπολτζάνο και της Τεργέστης που κατοικούνταν από Ιταλούς, αλλά και των αλληλοσυγκρουόμενων συμφερόντων των δύο χωρών στα Βαλκάνια.

Ίσως εκ πρώτης όψεως ο τίτλος του παρόντος άρθρου να εκπλήσσει ή να φαίνεται παράδοξος, ωστόσο υπάρχουν σημαντικές και αξιόπιστες αναφορές στην αρχαία Ελληνική και Ρωμαϊκή γραμματεία που στηρίζουν την αρχική θέση. Κατά παράδοση οι πρώτοι οικιστές της περιοχής περί τον Τίβερι ποταμό και τους γύρω λόφους ήσαν Ελληνικής καταγωγής και μάλιστα Αρκαδικής.

Μόλις κατέλαβε και τον τελευταίο θύλακα αντίστασης στη Σογδιανή, ο Αλέξανδρος προέλασε προς την Παρειτακηνή. Τα περισσότερα βουνά της Παρειτακηνής ξεπερνούν σε ύψος τα 6.500 μ, τους περισσότερους μήνες του έτους καλύπτονται από χιόνια και το έδαφος είναι πολύ δύσβατο. Είχε πληροφορηθεί ότι πολλοί Παρειτάκες υπό τον ύπαρχο της περιοχής Χοριήνη και αρκετούς υπάρχους γειτονικών περιοχών είχαν συγκεντρωθεί σε μία οχυρή τοποθεσία, την αποκαλούμενη Πέτρα του Χοριήνη.

Στο παρόν άρθρο θα ασχοληθούμε με το πιο αποτελεσματικό και ίσως το πιο παράδοξο πολεμικό «όπλο» της αρχαιότητος, αυτό που οι πηγές αποκαλούν ως «σμίνθους οπλοφάγους».

Ο Αρχέλαος υπήρξε Πόντιος στρατηγός κατά τον Α’ Μιθριδατικό πόλεμο (89 – 85 π.Χ) μεταξύ των δυνάμεων του βασιλέα του Πόντου Μιθριδάτη VI του Ευπάτορα και της Ρώμης. Ήταν διοικητής των Ποντιακών δυνάμεων κατά την εισβολή στην Ρωμαιοκρατούμενη Ελλάδα, όπου δυστυχώς υπέστη βαρύτατες ήττες από τους Ρωμαίους, οι οποίες ανάγκασαν τον Μιθριδάτη να αρχίσει ειρηνευτικές συνομιλίες.

Ο Αρχέλαος ήταν Έλληνας ευγενής από την Καππαδοκία, πιθανότατα Μακεδονικής καταγωγής και αγνώστων γονέων. Ίσως οι προγονοί του να προέρχονται από τους Έλληνες που κατοίκησαν την Ανατολία μετά την εκστρατεία του Μεγ. Αλεξάνδρου. Υπήρξε ο επιφανέστερος στρατηγός των Ποντιακών δυνάμεων και φίλος του βασιλέα Μιθριδάτη VI.

Ο πόλεμος Κορίνθου – Κερκύρας ξεκίνησε ως επίλυση διαφορών μεταξύ των δύο πόλεων, αλλά σε σύντομο χρονικό διάστημα επεκτάθηκε αφού ενεπλάκησαν και οι Αθηναίοι συμβάλλοντας στο ξέσπασμα του Πελοποννησιακού πολέμου.

Ο εν λόγω πόλεμος ήταν εν μέρει το αποτέλεσμα της μακρόχρονης εχθρότητας μεταξύ των δύο πόλεων. Η Κέρκυρα είχε αρχικά ιδρυθεί ως αποικία της Κορίνθου, αλλά όταν αρνήθηκε να αποδώσει στην μητρική τις συνήθεις τιμές, προκάλεσε την δικαιολογημένη αγανάκτηση των Κορινθίων.
Η σχέση μεταξύ των δύο πόλεων δεν ήταν πάντα εχθρική. Όταν η Κέρκυρα αποφάσισε να δημιουργήσει δική της αποικία στην Επίδαμνο, η Κόρινθος κλήθηκε να ορίσει ως επίσημο «ιδρυτή» της πόλης τον Φάλιο, γιο του Ερατοκλείδη, από την κυβερνώσα οικογένεια των Ηρακλειδών, καθώς και τους αρχικούς εποίκους.

Ο Οινόμαος ήταν βασιλέας της Πίσας (πόλη της Ήλιδας) ο οποίος σκότωνε τους μνηστήρες της κόρης του Ιπποδάμειας και τοποθετούσε (κάρφωνε) τα κεφάλια τους στην πρόσοψη της οικίας του.

Κατά την διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου, έλαβαν χώρα πολλές μάχες και εκτυλίχθηκαν πλείστα όσα διπλωματικά και άλλης φύσεως επεισόδια, μεταξύ των εμπλεκομένων.
Υπήρξε όμως ένα σκανδαλώδες συμβάν το οποίο στιγμάτισε την συγκεκριμένη χρονική περίοδο, προκαλώντας σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις και επηρεάζοντας την έκβαση του πολέμου.

Εκείνη την εποχή σε πολλά σημεία των Αθηνών, όπως οικίες, καταστήματα, πλατείες, υπήρχαν οι «Ερμές» οι οποίες ήσαν αγαλματίδια λατρείας, κυρίως του θεού Ερμή, αλλά και άλλων θεοτήτων, ή ακόμη και επιφανών θνητών. Το χαρακτηριστικό των εν λόγω αγαλματιδίων ήταν ότι αποτελούντο από την κεφαλή του θεού και αντί σώματος είχαν τετράπλευρη λίθινη ή μαρμάρινη στήλη.

Ο Αλέξιος Α’ υπήρξε αυτοκράτορας του Βυζαντίου, κατά την εποχή των Πρώτων Σταυροφοριών (1095 – 1099). Ως πρώτος της δυναστείας των Κομνηνών, κληρονόμησε μια εξασθενημένη αυτοκρατορία κατά την στέψη του ως αυτοκράτωρ το 1081. Το Βυζάντιο, δεχόταν πολύπλευρες επιθέσεις, ιδιαίτερα από τους Σελτζούκους Τούρκους, οι οποίοι είχαν ασπασθεί το Ισλάμ. Παρ’ όλα αυτά ο Αλέξιος κατάφερε να αποκαταστήσει το κύρος της αυτοκρατορίας κατά την διάρκεια των τριάντα επτά ετών βασιλείας του.

Ο Αλέξιος Α’ είναι επίσης γνωστός ως ο Βυζαντινός αυτοκράτωρ ο οποίος ζήτησε την βοήθεια του Πάπα Ουρβανού ΙΙ, θρησκευτικού και πνευματικού ηγέτη της Καθολικής Εκκλησίας, εναντίον των Σελτζούκων Τούρκων. Αυτός με τη σειρά του, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην Πρώτη Σταυροφορία, η οποία τους επόμενους δύο αιώνες προκάλεσε σφοδρές συγκρούσεις μεταξύ του Χριστιανικού και του Ισλαμικού κόσμου.

«Το αίμα των Χριστιανών ρέει εν μέσω ανείπωτων σκηνών σφαγής………Ως εκ τούτου στο όνομα του Θεού σας παρακαλώ να φέρετε στην Πόλη όλους τους πιστούς στρατιώτες του Χριστού» Επιστολή του Αλεξίου Α’ προς τον Ροβέρτο Β’ της Φλάνδρας εμπνευστή των Πρώτων σταυροφοριών

O Φορωνεύς ήταν γιός του ποτάμιου θεού Ινάκχου και της Ωκεανίδας νύμφης Μελίας, ή της επίσης Ωκεανίδας νύμφης Αργίας και πιθανόν ο πρώτος άνθρωπος που………

Η αυτοκρατορία των Αζτέκων δημιουργήθηκε από την Τριπλή Συμμαχία των πόλεων – κρατών Tenochtitlan, Texcoco και Tlacopan και επεκτάθηκε σε σύντομο χρονικό διάστημα, καταλαμβάνοντας την περιοχή γύρω από την κοιλάδα του Μεξικού κατά το χρονικό διάστημα 1428 μέχρι το 1521 οπότε και καταλύθηκε από τους Ισπανούς κατακτητές και τον Ερνάν Κορτές. Η σύντομη εξάπλωσή της οφειλόταν συν τοις άλλοις στους ικανούς πολεμιστές που διέθετε και οι οποίοι κατείχαν εξέχουσα θέση στην κοινωνία των Μεξικανών. Στο παρόν άρθρο θα εξετάσουμε την εκπαίδευση τον οπλισμό και τις συνθήκες διαβίωσής τους.

Η αρχαία Ρώμη κατά την διάρκεια του «βίου» της έδωσε πολλές μάχες αντιμετωπίζοντας πλείστους όσους αντιπάλους. Σε άλλες κατήγαγε περιφανείς νίκες και σε άλλες υπέστη βαριές ήττες. Ουδεμία όμως ήττα υπήρξε τόσο ταπεινωτική και συντριπτική όσο αυτή στην μάχη του Τευτοβούργιου δρυμού. Το αποτέλεσμα ήταν o ολοκληρωτικός αφανισμός τριών λεγεώνων, ο οποίος επέφερε σοβαρό πλήγμα στο κύρος της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.

Ήταν δύσκολο να υπερεκτιμηθεί η αξία μιας Ολυμπιακής νίκης από τους αρχαίους Έλληνες, διότι ο Ολυμπιονίκης γινόταν άμεσα διάσημος, τρεφόταν δημοσία δαπάνη για το υπόλοιπο της ζωής του, οι ποιητές συνέθεταν ύμνους και μνημεία ανεγείρονταν προς τιμήν του.

Ο Κύλων ο Αθηναίος υπήρξε Ολυμπιονίκης το 640 π.Χ. στο αγώνισμα του διαύλου (αγώνας ταχύτητας 400 μέτρων) του οποίου η νίκη εκτός των άλλων του «εξασφάλισε» την κόρη ενός βασιλέα και μια κορυφαία θέση στην Αθήνα.

Ο Κύλων παντρεύτηκε την κόρη του τυράννου των Μεγάρων Θεαγένη. Ο χαρακτηρισμός τύραννος, κατά τον 7ο π.X. αιώνα σήμαινε σφετεριστής, έναντι της σύγχρονης ερμηνείας «σκληρός και καταπιεστικός». Σφετεριστής ήταν ο ηγέτης που είχε ανατρέψει (συνήθως βιαίως) το υφιστάμενο καθεστώς αναλαμβάνοντας τον έλεγχο της κυβέρνησης.

Οι Νύμφες ήσαν κατώτερες γυναικείες θεότητες, νεαρές στην ηλικία, που ζούσαν στην φύση. Ήσαν πανέμορφες, τραγουδούσαν και χόρευαν στα λιβάδια, τις πλαγιές και κοντά στις πηγές. Υμνούσαν τους Ολύμπιους θεούς και ιδιαίτερα τον πατέρα του Πάνα, τον Ερμή. Οι Νύμφες ως υπάρξεις τοποθετούνταν μεταξύ θεών και θνητών, δεν ήσαν αθάνατες, ζούσαν όμως επί μακρόν και τρέφονταν με αμβροσία.

Επειδή στα ιστορικά χρονικά, ουδείς στρατός μετακινήθηκε για αναψυχή και διασκέδαση, πρέπει να αναζητήσουμε τον συγκεκριμένο λόγο, που οδήγησε τον Αλέξανδρο στα Εκβάτανα και ουδείς άλλος λόγος προκύπτει από τις αρχαίες πηγές και την λογική εξέταση των γεγονότων, εκτός από την υποταγή των Κοσσαίων.

Η Αθηνά ανατράφηκε από τον Τρίτωνα (γιο του Ποσειδώνα και της Αμφιτρίτης) μαζί με την κόρη του Παλλάδα. Τα δύο κορίτσια ήσαν αχώριστα και συναγωνίζονταν στα παιχνίδια. Κάποια στιγμή ενώ ασκούνταν σε πολεμικές ασκήσεις, η Παλλάδα επρόκειτο να καταφέρει χτύπημα στην Αθηνά, εκείνη την στιγμή ο Δίας βλέποντας την σκηνή και φοβούμενος για την ασφάλεια της κόρης του, παρεμβάλλει μεταξύ τους την αιγίδα (δερμάτινη ασπίδα). Η Παλλάδα αιφνιδιάζεται και έτσι βρίσκει την ευκαιρία η Αθηνά να την χτυπήσει. Το χτύπημα όμως ήταν σοβαρό με αποτέλεσμα να τραυματισθεί και να πεθάνει

Η Αθηνά προκειμένου να τιμήσει την μνήμη της κατασκευάζει ξύλινο άγαλμα με ύψος τρείς πήχεις το οποίο αναπαριστούσε την Παλλάδα, έχοντας τα πόδια ενωμένα και κρατώντας στο δεξί χέρι ακόντιο και στο αριστερό αδράχτι και αφού έδεσε στο στήθος του την αιγίδα, η οποία αιφνιδίασε την φίλη της, ανέβασε το άγαλμα στον ουρανό τοποθετώντας το δίπλα στον Δία.

Η Ηώς (ή Εώς, ή Εριγένεια) παντρεύτηκε τον Αστραίο, γιο του Τιτάνα Κριού και τη Ευρυβίας, κόρης του Πόντου και της Γαίας και γέννησε τους Ανέμους και τα Άστρα, μεταξύ των οποίων και τον Εωσφόρο.

Κατόπιν ερωτεύτηκε τον Τιθωνό, τον οποίον μετέφερε στην Ανατολική Αιθιοπία όπου ίδρυσε τα Σούσα. Επειδή όμως ο Τιθωνός, γιος του βασιλιά της Τροίας Λαομέδοντα (γιού του Ίλου, ιδρυτή της Τροίας, γιού του Τρώα, γιού του Εριχθόνιου, γιού του Δαρδάνου, γιού του Δία και της Ηλέκτρας) ήταν θνητός η Ηώς ζήτησε από τον Δία να γίνει αθάνατος και να ζήσει αιώνια. Αλλά όταν ζήτησε την χάρη της αθανασίας, ξέχασε να ζητήσει και αιώνια νεότητα. Έτσι αρχικά, έζησαν ως ενθουσιώδεις εραστές, αλλά όταν τα μαλλιά του άρχισαν να ασπρίζουν, η Ηώς τον βαρέθηκε και παρότι τον φρόντιζε και έτρεφε με αμβροσία, το Γήρας ήρθε σ’ αυτόν και σταδιακά έφθασε σε σημείο να μην μπορεί να κινηθεί. Ωστόσο, άλλοι υποστηρίζουν ότι η Ηώς διατήρησε την αγάπη της και ότι ουδέποτε ντράπηκε που κοιμόταν μαζί του, ζητώντας μάλιστα από τον Δία να τον μεταμορφώσει σε τέττιγα (τζιτζίκι).

Η επιχείρηση «Ίσκρα (σπίθα)» ή αλλιώς δεύτερη μάχη της λίμνης Λάντογκα (операция «Искра») ήταν μια Σοβιετική στρατιωτική επιχείρηση κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η οποία σχεδιάστηκε για να «σπάσει» την πολιορκία του Λένινγκραντ από την Βέρμαχτ.