Η «῾Ομιλία ΝΓʹ, Εἰς τὴν πρὸς τὰ ῞Αγια τῶν ῾Αγίων Εἴσοδον» τῆς ῾Υπερευλογημένης Θεοτόκου εἶναι ἕνα ἐκτενέστατο κείμενο, τὸ ὁποῖο κατ᾿ οὐσίαν ἀποτελεῖ μίαν «Μαριολογικὴν πραγματείαν», ἂν καὶ φέρη τὰ γνωρίσματα ομιλίας.῾Ο ῞Αγιος Φιλόθεος Κόκκινος, στὸν Βίον τοῦ ῾Αγίου Γρηγορίου, βεβαιώνει ὅτι τὰ πρῶτα γραπτὰ τοῦ μεγάλου ῾Ησυχαστοῦ ἦσαν ὁ Λόγος εις τον Άγιον Πέτρον τον Αθωνίτη καὶ ὁ Λόγος εις τα Εισόδια, οἱ ὁποῖοι ἐγράφησαν τὸ 1334, στὴν ῾Ιερὰ Μονὴ τῆς Λαύρας.

Κατά το πρώτο ήμισυ του 14ου αιώνα, έκανε την εμφάνισή της στο Βυζάντιο η θρησκευτική – μυστικιστική κίνηση των «Ησυχαστών» δίδοντας αφορμή για αντιπαραθέσεις και προκαλώντας έντονη πολεμική. Η ονομασία δόθηκε στα μέλη του κινήματος, των οποίων στόχος ήταν η πλήρης ενότητα με τον Θεό, λόγω του τρόπου που επέλεξαν για την επίτευξη του , που ήταν η πλήρης απομόνωσή τους από τα εγκόσμια.

Η διαμάχη των Ησυχαστών, η οποία διατάραξε σε μεγάλο βαθμό την εσωτερική λειτουργία του κράτους, συνέβη σε μια ταραγμένη και δύσκολη περίοδο, που η αυτοκρατορία αγωνιζόταν για την ύπαρξή της, πρώτον κατά την εισβολή των Τούρκων και αργότερα των Σέρβων και δεύτερον ενώ αντιμετώπιζε σοβαρά εσωτερικά προβλήματα από την έντονη διαμάχη μεταξύ των δύο Ανδρόνικων (παππούς και εγγονός) του Ιωάννη Παλαιολόγου και του Ιωάννη Καντακουζηνού. Σημειώνεται ότι είχε μεσολαβήσει ένα μικρό χρονικό διάστημα από το σχίσμα των Αρσενιτών, το οποίο ήδη είχε αναστατώσει σε μεγάλο βαθμό εκκλησία και κράτος.