γράφει ο Χείλων

Η προ ισλαμική Αραβία ήταν μια αραιοκατοικημένη περιοχή Βεδουίνων νομάδων, κτηνοτρόφων και πλούσιο κέντρο συναλλαγών στις οάσεις της ερήμου. Επικρατούσες θρησκείες, ήταν ο Χριστιανισμός, ο Ιουδαϊσμός και ο Ζωροαστρισμός. Ωστόσο περί το 610 μ.Χ, λίγο έξω από το κέντρο εμπορικών συναλλαγών της Μέκκας, ένας Βεδουίνος ονόματι Μωάμεθ είχε ένα όραμα στο οποίο ο Θεός του αποκάλυψε ότι οι οπαδοί του Αβραάμ, ήτοι οι Εβραίοι και Χριστιανοί, ήσαν μεν στο σωστό δρόμο, αλλά δεν είχαν «πλήρη εικόνα» της θρησκείας τους και ο Μωάμεθ ως τελικός αγγελιοφόρος του Θεού, θα τελειοποιούσε τον μονοθεϊσμό.  

Η Μέκκα ήταν η γενέτειρά του Μωάμεθ, όμως οι πλούσιοι και ισχυροί έμποροι της πόλης (οι έμποροι της εποχής ήσαν Κουραϊσίτες μια πανίσχυρη φυλή η οποία ήλεγχε το εμπόριο της Μέκκας) δεν έδιναν σημασία – αξία στις προφητείες του. Εξάλλου οι υπάρχοντες θεοί είχαν «υπηρετήσει» την Μέκκα πολύ καλά και δεν υπήρχε ανάγκη νέας ερμηνείας των Αβρααμικών θρησκειών (οι τρείς μεγαλύτερες μονοθεϊστικές θρησκείες, ήτοι ο Χριστιανισμός, ο Ιουδαϊσμός και ο Μουσουλμανισμός). Το 622, έδιωξαν τον προφήτη και την μικρή ομάδα οπαδών του, οι οποίοι μετακόμισαν στην κοντινή πόλη της Μεδίνας.  

Από εκείνη την χρονική περίοδο και εντεύθεν υπήρχαν συνεχείς αψιμαχίες μεταξύ Μουσουλμάνων οπαδών του Μωάμεθ και κατοίκων της Μέκκας. Όταν τα πλούσια καραβάνια πλησίαζαν την Μεδίνα ο  Μωάμεθ και οι οπαδοί του επιτίθεντο και τα λεηλατούσαν. 

Αρχές του 624 καραβάνι αποτελούμενο από χίλιες καμήλες, το οποίο μετέφερε εμπορεύματα αξίας 50.000 δηναρίων και περιφρουρείτο από 30 – 40 «Μεκκανούς» πλησίαζε στην Μεδίνα. Ο Μωάμεθ συγκέντρωσε τον στρατό του, αποτελούμενος από περίπου 330 άνδρες και προετοίμασε ενέδρα στην όαση της Badr, 155 χλμ νοτιοδυτικά της Μεδίνας. 

Ο επικεφαλής του καραβανιού Abu Sufyan, όταν πληροφορήθηκε ότι δύναμη Μουσουλμάνων μετακινήθηκε από την Μεδίνα προς άγνωστη κατεύθυνση, άλλαξε την πορεία του καραβανιού κατευθυνόμενος δυτικά προς την ακτή, αποφεύγοντας τα επικίνδυνα σημεία συμπεριλαμβανομένου του Badr και παράλληλα έστειλε μήνυμα στην Μέκκα ζητώντας ενισχύσεις. 

Όταν οι Μεκκανοί πληροφορήθηκαν για τον στρατό του Μωάμεθ, έστειλαν ενισχύσεις αποτελούμενες από 1000 περίπου άνδρες προκειμένου να προφυλάξουν το πολύτιμο φορτίο τους. Μάλιστα πολλοί έμποροι οι οποίοι διακινούσαν εμπορεύματα στο εν λόγω καραβάνι εντάχθηκαν στις ενισχύσεις. Πίστευαν ότι μία αριθμητικά υπέρτερη δύναμη θα απέτρεπε τον Μωάμεθ από τέτοιου είδους ενέργειες. 

Οι δύο στρατοί απείχαν απόσταση περίπου μίας ημέρας από την όαση Badr, όταν ανιχνευτές του Μωάμεθ συνέλαβαν δύο κατασκόπους των Μεκκανών, οι οποίοι τους αποκάλυψαν το πόσο κοντά είχε φθάσει η δύναμη του καραβανιού, καθώς και το πολύτιμο φορτίο που μετέφερε. Αιφνιδιασμένος από το πόσο γρήγορα είχαν έρθει οι Μεκκανοί αλλά και αποφασισμένος να ταπεινώσει τους επικριτές του, ο Μωάμεθ επιτάχυνε την προώθηση του στρατού του και την νύχτα της 14^ης Μαρτίου 624 στρατοπέδευσε στην κοιλάδα.

Η μάχη

Την ίδια στιγμή που οι Μουσουλμάνοι οπαδοί του Μωάμεθ προετοιμάζονταν για την σύγκρουση, ο στρατός της Μέκκας «πληροφορήθηκε» ότι το καραβάνι ήταν ασφαλές από τον στρατό του Μωάμεθ. Αυτό είχε ως συνέπεια δύο από τις συμμετέχουσες φυλές να θεωρήσουν ότι πέτυχαν τον σκοπό τους και να επιστρέψουν στην Μέκκα. Πάντως ο κύριος όγκος του στρατού απεφάσισε να επιτεθεί στην Badr, θεωρώντας ότι ήταν ατιμωτικό να αποχωρήσουν χωρίς μάχη.

Ο Μωάμεθ ο οποίος είχε φθάσει πρώτος στην όαση, διέταξε τους άνδρες του να παραταχθούν κοντά στα πηγάδια, εκτός εκείνου που ήταν πλησιέστερο στην Μέκκα. Αν οι Μεκκανοί ήθελαν νερό θα έπρεπε να πολεμήσουν.

Το πρωί της 15^ης Μαρτίου όταν πλησίασε στην όαση ο στρατός αιφνιδιάστηκε που οι μουσουλμάνοι ήταν ήδη εκεί παρατεταγμένοι και τους περίμεναν. Στις μάχες ένας εναντίον ενός οι μαχητές του Μωάμεθ σκότωσαν αρχικά πολλούς ικανούς πολεμιστές της Μέκκας και στο τέλος εξουδετέρωσαν το σύνολο του στρατού. Το Κοράνι αναφέρει ότι ο στρατός του Μωάμεθ ενισχύθηκε «με χίλιους αόρατους αγγέλους». Σε κάθε περίπτωση ο στρατός του Μωάμεθ επικράτησε του αντίστοιχου υπεράριθμου της Μέκκας του οποίου οι επιζήσαντες ετράπησαν σε φυγή.

Συνέπειες

Εκείνο το απόγευμα πολλοί επιφανείς άνδρες της Μέκκας έχασαν την ζωή τους στο πεδίο της μάχης, συμπεριλαμβανομένου του διώκτη του Μωάμεθ Abu Jahl. Οι Μουσουλμάνοι έχασαν συνολικά 14 άνδρες, ενώ οι Μεκκανοί έχασαν 70 και άλλοι τόσοι αιχμαλωτίσθηκαν. 

Ο Μωάμεθ διέταξε να κρατηθούν οι πλούσιοι αιχμάλωτοι προκειμένου να ανταλλαγούν με λύτρα και οι φτωχοί να απελευθερωθούν. Επίσης διαμοίρασε την λεία από το καραβάνι ισομερώς μεταξύ των ανδρών του, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο την αφοσίωσή τους. Οι κινήσεις αυτές του Μωάμεθ διαμόρφωσαν την εικόνα ενός μεγαλόθυμου και φιλεύσπλαχνου ηγέτη, ενισχύοντας την αξιοπιστία του όχι μόνο μεταξύ των οπαδών του αλλά και των υπολοίπων φυλών. 

Αν και η μάχη της Badr, ήταν περισσότερο μία εμφύλια αψιμαχία, παρά μια σοβαρή ένοπλη αντιπαράθεση, εντούτοις σηματοδότησε την απαρχή της Ισλαμικής εξάπλωσης. Ο προφήτης Μωάμεθ πέθανε το 632 μ.Χ και τα επόμενα 120 έτη οι οπαδοί του κατέλαβαν όχι μόνο την Μέκκα και την Αραβική χερσόνησο, αλλά επεκτάθηκαν δυτικά μέχρι την Ισπανία και ανατολικά μέχρι τα σύνορα της Κίνας και της Ινδίας. Υπήρξε μία από τις εντυπωσιακότερες εξαπλώσεις – επεκτάσεις η οποία εξακολουθεί να επηρεάζει μέχρι σήμερα το γεωπολιτικό γίγνεσθαι……………………και όλα άρχισαν από την μάχη της Badr.

Πηγές

Karen Armstrong. «Muhammad: A Biography of the Prophet» 1993.
Encyclopedia Britannica «Battle of Badr».
John Esposito «Islam: The Straight Path» 1988.